HNI 27-9 

CHƯƠNG 35: TẠO THÓI QUEN KIÊN ĐỊNH CỦNG CỐ NIỀM TIN

1. Mở đầu: Niềm tin cần sự nâng đỡ của thói quen

Niềm tin giống như một hạt mầm. Nếu không được chăm sóc hằng ngày bằng hành động, nó dễ bị khô héo. Thói quen chính là nguồn nước và ánh sáng nuôi dưỡng hạt mầm ấy. Mỗi thói quen kiên định được gieo vào đời sống sẽ trở thành hàng rào bảo vệ, giữ cho niềm tin không bị gió bão hoàn cảnh cuốn đi.

Có thể nói, thói quen là nhịp điệu của niềm tin. Một người có thể bùng cháy trong vài ngày ngắn ngủi nhờ cảm hứng, nhưng chỉ người biết duy trì thói quen mới có thể giữ ngọn lửa niềm tin cháy bền bỉ cả đời.

2. Thói quen và niềm tin: Mối quan hệ song hành

2.1. Niềm tin hình thành thói quen

Nếu một người tin rằng sức khỏe là nền tảng của hạnh phúc, họ sẽ dễ dàng duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày. Ngược lại, nếu họ không tin sức khỏe quan trọng, lời khuyên về thể dục sẽ trở nên vô nghĩa.

2.2. Thói quen củng cố niềm tin

Người bắt đầu với niềm tin rằng “tôi có thể học giỏi ngoại ngữ” và duy trì thói quen học 30 phút mỗi ngày sẽ sớm thấy tiến bộ. Chính kết quả này quay lại củng cố niềm tin ban đầu, biến niềm tin ấy thành sự thật hiển nhiên.

2.3. Vòng tròn tích cực

Niềm tin → Hành động → Thói quen → Kết quả → Niềm tin mạnh hơn.

Đây là một vòng tròn tích cực, và thói quen chính là “cầu nối” không thể thiếu trong chu trình ấy.

3. Sức mạnh của sự kiên định trong thói quen

3.1. Kiên định tạo nên sức mạnh bền vững

Một giọt nước rơi xuống hòn đá liên tục sẽ làm mòn đá. Một việc nhỏ lặp lại mỗi ngày sẽ tạo thành thay đổi lớn. Kiên định trong thói quen biến những hành động bình thường thành sức mạnh phi thường.

3.2. Kiên định vượt qua cảm xúc nhất thời

Có những ngày ta hứng khởi, muốn làm thật nhiều. Nhưng cũng có ngày ta mệt mỏi, muốn bỏ cuộc. Kiên định giúp ta vẫn tiếp tục dù cảm xúc ra sao. Đó chính là sự khác biệt giữa người thành công và người bỏ dở.

3.3. Kiên định rèn luyện nhân cách

Khi một người tập luyện sự kiên định, họ không chỉ đạt được mục tiêu cụ thể mà còn rèn luyện được phẩm chất quý giá: kỷ luật, trách nhiệm, bền bỉ. Đây là nền tảng giúp họ thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào.

4. Các bước xây dựng thói quen kiên định

Bước 1: Bắt đầu từ niềm tin cốt lõi

Hãy tự hỏi: “Tôi thật sự tin vào điều gì?” Nếu tin rằng tri thức có thể thay đổi cuộc đời, thì hãy chọn một thói quen liên quan đến tri thức như đọc sách 20 phút mỗi ngày.

Bước 2: Bắt đầu nhỏ

Đừng đặt ra thói quen quá lớn ngay từ đầu. Thay vì quyết tâm chạy 10km mỗi sáng, hãy bắt đầu bằng việc đi bộ 1km. Sự nhỏ bé nhưng đều đặn sẽ giúp ta dần dần chinh phục mục tiêu lớn.

Bước 3: Tạo môi trường hỗ trợ

Thói quen dễ dàng được duy trì nếu môi trường thuận lợi. Ví dụ: muốn đọc sách, hãy đặt sách ngay cạnh giường ngủ thay vì để trong tủ. Muốn tập thể dục, hãy chuẩn bị sẵn giày ngay cửa.

Bước 4: Ghi nhận tiến bộ

Mỗi ngày duy trì được thói quen, hãy tự thưởng cho mình sự ghi nhận. Viết nhật ký, đánh dấu lịch, hoặc chia sẻ với người thân. Sự ghi nhận giúp não bộ tiết ra dopamine, khiến ta thấy hứng thú để tiếp tục.

Bước 5: Biến thói quen thành bản sắc

Thay vì nghĩ “tôi cố gắng chạy bộ”, hãy nghĩ “tôi là người yêu thể thao”. Khi thói quen gắn liền với bản sắc, nó trở thành một phần con người bạn, khó mà từ bỏ.

5. Những cạm bẫy làm thói quen đổ vỡ

1. Quá tham lam ngay từ đầu: muốn thay đổi quá nhiều cùng lúc.

2. Phụ thuộc vào cảm hứng: chỉ làm khi có hứng

3. Môi trường không phù hợp: xung quanh đầy cám dỗ.

4. Thiếu sự kiên nhẫn: mong thấy kết quả ngay, nên bỏ cuộc khi chưa kịp gặt hái.

Nhận diện sớm những cạm bẫy này sẽ giúp ta kiên định hơn trong hành trình xây dựng thói quen.

6. Ví dụ thực tiễn

Benjamin Franklin: Ông duy trì thói quen ghi chép và tự đánh giá bản thân mỗi ngày, từ đó phát triển sự kỷ luật và nhân cách phi thường.

Người tập đàn: Một học sinh không tin mình giỏi nhạc, nhưng nhờ kiên định luyện tập 30 phút/ngày, sau một năm, cậu đã chơi thành thạo nhiều bản nhạc khó. Thói quen củng cố lại niềm tin, và niềm tin giúp cậu vững bước.

Người rèn luyện sức khỏe: Một phụ nữ sau khi tin rằng mình có thể cải thiện sức khỏe đã bắt đầu với việc đi bộ 10 phút/ngày. Dần dần, cô chuyển sang chạy, tập yoga, và sau 2 năm, cơ thể cô khỏe mạnh, tinh thần lạc quan hơn rất nhiều.

7. Thói quen nhỏ – Kết quả lớn

Một trong những khám phá khoa học quan trọng là thói quen nhỏ có thể tạo ra tác động dây chuyền. Khi một người duy trì thói quen uống đủ nước, họ sẽ thấy cơ thể khỏe hơn, dễ tập thể dục, dễ ngủ ngon, từ đó tinh thần lạc quan hơn. Niềm tin vào bản thân vì thế cũng mạnh lên.

8. Cách biến niềm tin thành chuỗi thói quen bền vững

1. Viết ra niềm tin – ví dụ: “Tôi tin rằng tri thức sẽ nâng tôi lên.”

2. Chọn thói quen gắn với niềm tin – đọc sách, học kỹ năng.

3. Thực hành mỗi ngày, không gián đoạn.

4. Theo dõi sự thay đổi – cảm nhận tiến bộ.

5. Chia sẻ niềm tin và thói quen với cộng đồng để tăng sức mạnh.

9. Kết luận

Niềm tin là hạt mầm, thói quen kiên định là mảnh đất màu mỡ nuôi dưỡng hạt mầm ấy nảy nở thành cây đời vững chắc. Người nào biết tạo và duy trì thói quen kiên định sẽ không chỉ đạt được mục tiêu, mà còn rèn luyện được bản sắc mạnh mẽ, nhân cách bền bỉ.

Chính sự kiên định ấy là thước đo thật sự của sức mạnh niềm tin.