HNI 11-11
✅ **CHƯƠNG 5: CÁC MÔ HÌNH CAM KẾT LÃI PHỔ BIẾN TẠI VIỆT NAM
Từ năm 2018 đến 2025, Việt Nam chứng kiến sự bùng nổ của các mô hình tài chính ảo, đặc biệt là những mô hình “cam kết trả lãi” dựa trên blockchain, robot giao dịch, NFT, hay thậm chí cái gọi là “Web3 sinh lời tự động”.
Chúng có giao diện hiện đại, video chuyên nghiệp, đội ngũ tự nhận “chuyên gia”, văn phòng hào nhoáng, hội thảo nghìn người, nhưng bản chất vẫn không đổi:
👉 Không tạo ra giá trị thật
👉 Không có tài sản đối ứng
👉 Chỉ tồn tại khi có người mới nạp tiền
Nhìn bề ngoài, mỗi mô hình có tên gọi khác nhau.
Nhưng nếu lột hết lớp trang điểm công nghệ, ta chỉ còn lại cơ chế Ponzi truyền thống.
✅ 1. Mô hình “ủy thác – lợi nhuận cố định”
Đây là mô hình phổ biến nhất giai đoạn 2018–2021.
Cách hoạt động:
Người dân chuyển tiền cho công ty
Công ty hứa trả lãi 10–50%/tháng
Giải thích rằng tiền được “đem đi kinh doanh”
Người đầu tiên rút lãi đầy đủ → họ bắt đầu rủ thêm người
Nhưng: ❌ công ty không có nhà xưởng
❌ không có sản phẩm
❌ không có doanh thu
❌ không có báo cáo tài chính
→ chỉ có tiền người sau trả cho người trước
Hàng trăm ngàn người thua lỗ, nhưng bài học chưa kết thúc.
✅ 2. “Bot AI giao dịch – lợi nhuận tự động”
Từ 2020–2023, đây là chiêu trò quy mô nhất.
Họ giới thiệu:
“Trí tuệ nhân tạo giao dịch 24/7”
“Bạn ngủ, robot vẫn kiếm tiền”
“Lợi nhuận không thua lỗ vì AI tự cân bằng”
Nghe thông minh.
Nhưng thực tế:
✔ chẳng có AI nào hoạt động thật
✔ tất cả số liệu là mô phỏng
✔ tiền người nạp vào nằm trong ví của chủ dự án
✔ khi đủ tiền → khóa rút → biến mất
Blockchain chỉ được dùng để thêm “hương công nghệ”, nhưng không có giao dịch thật đứng sau.
✅ 3. Mô hình “token ra đời – giá chỉ tăng”
Đây là kiểu rất phổ biến 2021–2024.
Họ tạo một token mới, sau đó tuyên bố:
sẽ niêm yết sàn quốc tế
có cộng đồng lớn
giá sẽ nhân 10, nhân 100 lần
Nhưng điều nhà đầu tư không biết:
token không có nền tảng kinh tế
không có hệ sinh thái
không có tài sản đối ứng
chỉ có một “sàn nội bộ” để… tự nâng giá
Khi thị trường không còn người mua → token rơi về 0.
Điều đau nhất: người đầu tư tưởng mình sở hữu tài sản, nhưng thật ra chỉ sở hữu chữ số trên màn hình.
✅ 4. “Staking lãi cao – khóa càng lâu lời càng nhiều”
Tâm lý FOMO khiến nhiều người lao vào.
Họ nghĩ: “Gửi tiết kiệm ngân hàng 6%/năm
Staking coin 30%/năm
Chắc chắn giàu!”
Nhưng sự thật:
lãi được trả bằng token vô giá trị
người nhận không muốn bán vì đang “kỳ vọng”
khi tất cả xả cùng lúc → token rơi không phanh
người cuối cùng cầm… đống số 0
Lợi nhuận cao không đến từ làm việc, mà đến từ ảo giác giá tăng.
✅ 5. Mô hình “quỹ cộng đồng – chia lãi đều”
Đội ngũ truyền thông nói:
“Chúng ta góp tiền, chia lợi nhuận”
“Minh bạch, công bằng, cộng đồng tự quản”
Nghe giống triết lý đẹp.
Nhưng thực tế:
không có kinh doanh thật
không có công ty thật
không có pháp lý
“lợi nhuận” chỉ là tiền của người đến sau
Tên gọi mới, bản chất cũ.
✅ 6. Thứ đánh gục nhà đầu tư: Không phải lãi suất – mà là… lòng tin
Không ai ném tiền vào chỗ lạ.
Người ta chỉ mất tiền vào chỗ họ tin:
tin vào người giới thiệu
tin vào hình ảnh CEO mặc vest trên sân khấu
tin vào văn phòng đẹp, gala hoành tráng, banner có người nổi tiếng
tin vào cộng đồng đông
tin vì “ai cũng kiếm tiền, sao mình lại chậm?”
Ponzi không hứa điều vô lý.
Ponzi hứa điều quá hợp lý với lòng tham của con người.
✅ 7. Tại sao Việt Nam trở thành vùng đất màu mỡ cho “cam kết lãi”?
Có 5 nguyên nhân:
✅ (1) Thích giàu nhanh hơn giàu bền
Người dân tin vào “đòn bẩy thần kỳ” hơn giá trị thật.
✅ (2) Kiến thức tài chính thấp
Nhiều người không phân biệt được:
lãi từ tài sản thật
hay lãi từ tiền người khác
✅ (3) Ảo giác công nghệ
Chỉ cần gắn chữ:
Blockchain
AI
NFT
Smart contract → là tin ngay.
✅ (4) Tâm lý bầy đàn
Chỉ cần vài người rút được tiền, là cả làng lao vào.
✅ (5) Kẻ lừa đảo chuyên nghiệp hóa
Họ làm marketing bài bản hơn doanh nghiệp thật.
✅ 8. Hậu quả không chỉ là mất tiền
Hàng ngàn gia đình tan nát:
bán nhà trả nợ
bạn bè cạch mặt nhau
vợ chồng ly hôn
uy tín mất sạch
trầm cảm, tự tử
Tệ hơn nữa:
Người dân mất niềm tin vào những dự án Web3 chân chính.
Cái chết lớn nhất không phải của tiền, mà là của lòng tin quốc gia.
✅ 9. Hcoin xuất hiện để chấm dứt vòng lặp này
Hcoin chỉ tồn tại khi có: ✅ tài sản thật
✅ doanh thu thật
✅ kiểm toán thật
✅ lợi nhuận thật
✅ minh bạch on-chain
Không cam kết lãi.
Không FOMO.
Không tuyển người.
Không vẽ giấc mơ đổi đời ảo.
Chỉ một nguyên tắc:
Có bao nhiêu giá trị → chia bấy nhiêu lợi nhuận.
Khi tài sản thật sinh ra lợi nhuận thật, Ponzi không có đất sống.
✅ KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
Các mô hình cam kết lãi đã xuất hiện dưới hàng trăm cái tên.
Nhưng điểm chung chỉ có một: không có giá trị thật.
Hcoin không đến để chơi cuộc chơi cũ.
Hcoin đến để thay luật chơi.
Khi nền kinh tế bước vào kỷ nguyên minh bạch:
Lời nói không còn giá trị
Chỉ còn dữ liệu, tài sản, và dòng tiền thật
Từ 2018–2025 là giai đoạn của hỗn loạn.
Từ 2025 trở đi, phải là giai đoạn của minh chứng.
English