HNI 12/11

CHƯƠNG 26 : KHỦNG HOẢNG NIỀM TIN TOÀN CẦU VÀ SỰ TRỞ LẠI CỦA "ĐẠO THUẬN THIÊN"

Trong lịch sử nhân loại, chưa bao giờ thế giới đối diện một cơn chấn động lòng tin sâu rộng như thế kỷ 21. Con người không chỉ nghi ngờ hệ thống tài chính, mà còn đặt dấu hỏi với mọi thiết chế quyền lực: chính trị, tôn giáo, giáo dục, khoa học, truyền thông, y tế và thậm chí cả niềm tin vào chính bản thân mình. Một nền văn minh lung lay từ gốc rễ không phải vì thiếu tài nguyên hay tri thức, mà bởi thiếu niềm tin vào mục tiêu tồn tại của chính nó.

Khi nền kinh tế toàn cầu vận hành dựa trên tiền giấy và dữ liệu, điều duy nhất giữ mọi thứ đứng vững không phải là vàng, không phải là công nghệ, mà là niềm tin. Niềm tin của số đông vào giá trị chung. Khi niềm tin rạn nứt, mọi hệ thống, dù hùng mạnh đến đâu, đều sụp đổ như đế chế La Mã từng đã.

Thế giới hôm nay đứng trước một sự thật trần trụi: con người có thể tạo ra siêu AI, tên lửa tái sử dụng, thuốc mRNA cứu sống hàng triệu người, nhưng không thể tạo ra niềm tin thật sự giữa người với người. Đó chính là lý do vì sao tư tưởng “Thuận Thiên” trở lại như một lời kêu gọi từ thời gian, như tiếng trống của linh khí quốc gia và tiếng vọng của vũ trụ nhắc nhở loài người.

I. Niềm tin – nền tảng thực sự của xã hội loài người

Từ thuở ban đầu, loài người kết nối với nhau không bằng luật pháp, mà bằng niềm tin. Niềm tin vào cộng đồng, vào tổ tiên, vào thiên nhiên, vào đạo lý tự nhiên của vũ trụ. Khi tiền xuất hiện, đó không phải là phương tiện chiếm đoạt, mà là biểu tượng của lời hứa, của cam kết phụng sự lẫn nhau. Nhưng theo thời gian, con người quên “thiên đạo” của tiền. Họ xem tiền như mục đích cuối cùng, như vật quyền lực, tách nó khỏi đạo đức và linh hồn.

Kết quả là gì? Một thế giới giàu vật chất nhưng nghèo niềm tin. Một xã hội với ngân hàng tài khoản đầy nhưng trái tim cạn kiệt ý nghĩa. Khi tiền không còn gắn với đạo lý, khi dòng chảy tài chính bị điều khiển bởi lòng tham thay vì trí tuệ, niềm tin sụp đổ. Cuộc khủng hoảng 2008, sự đổ vỡ của cá