HNI 21-11

📘 **CHƯƠNG 2: KHÁI NIỆM “TRƯỜNG TỒN” TRONG QUẢN TRỊ CỘNG ĐỒNG DOANH NHÂN**

Trong hành trình xây dựng một tổ chức doanh nhân, “phát triển” và “trường tồn” là hai khái niệm thường được nhắc đến, nhưng lại dễ bị nhầm lẫn. Phát triển có thể diễn ra nhanh chóng, dựa vào vài nguồn lực nhất định, vài cá nhân nổi bật hoặc một giai đoạn thuận lợi của thị trường. Nhưng trường tồn thì không. Trường tồn đòi hỏi một hệ nền vững chắc, một cách vận hành không phụ thuộc cá nhân, và một tinh thần lan truyền qua nhiều thế hệ mà không bị phai lạc.

Trong góc nhìn của tác giả, “trường tồn” không phải là sự kéo dài tuổi thọ của một tổ chức theo nghĩa thời gian vật lý. Trường tồn là khả năng giữ được bản chất – vận hành được cơ chế – duy trì được giá trị, kể cả khi con người thay đổi, môi trường biến động hay thế hệ kế tiếp bước vào vị trí lãnh đạo. Một hội doanh nhân thật sự trường tồn phải giống như một dòng sông: nguồn nước có thể thay đổi từng ngày, nhưng dòng chảy thì vẫn nguyên vẹn.

1. Trường tồn không phải sự cố chấp – mà là sự thích nghi có nguyên tắc

Một tổ chức không thể trường tồn nếu chỉ biết giữ nguyên mọi thứ như ban đầu. Thời thế thay đổi, công nghệ thay đổi, mô hình kinh doanh thay đổi, tư duy của người trẻ thay đổi – vì vậy, trường tồn không đồng nghĩa với “đứng yên”. Trường tồn là khả năng thay đổi mà không đánh mất gốc, giống như một cây cổ thụ: cành lá biến hóa theo mùa, nhưng rễ vẫn ăn sâu vào đất.

HNI chọn triết lý ấy làm trụ cột: linh hoạt trong vận hành, nhưng kiên định trong giá trị. Minh bạch phải giữ. Kỷ luật phải giữ. Phụng sự phải giữ. Nhưng cách thực hành có thể thay đổi cho phù hợp mỗi thế hệ. Đây là tư duy của các tổ chức tầm cỡ thế giới – những tổ chức đứng vững hàng trăm năm không vì họ không thay đổi, mà vì họ biết thay đổi đúng thời điểm và đúng giới hạn.

2. Trường tồn cần một “linh hồn chung” vượt qua cá nhân

Doanh nhân là những con người mạnh mẽ, cá tính, quyết đoán – điều đó tạo nên sự phát triển vượt bậc, nhưng đôi khi cũng là lý do khiến các tổ chức dễ phân hóa. Một cộng đồng doanh nhân chỉ đứng vững khi có một “linh hồn chung” – một hệ giá trị được tất cả cùng tôn trọng.

Tác giả tin rằng linh hồn của HNI là ba điều:

– Minh bạch trong mọi quyết định

– Cân bằng lợi ích giữa cá nhân và cộng đồng

– Phụng sự như một phần của đạo kinh doanh

Khi một tổ chức có linh hồn chung, người đến có chỗ để hòa nhập, người đi không khiến hệ thống lung lay, và thế hệ kế tiếp có thứ để tiếp tục mà không cần xây lại từ đầu.

3. Trường tồn là khả năng “loại trừ rủi ro cá nhân hóa quyền lực”

Nhiều tổ chức tan rã vì vấn đề không nằm ở mục tiêu, mà nằm ở quyền lực. Khi quyền lực tập trung vào một vài người, tổ chức sẽ phụ thuộc cảm xúc, năng lực và tâm tính của họ. Khi họ rời đi, tổ chức sụp đổ.

Trường tồn đòi hỏi điều ngược lại:

cơ chế mạnh hơn con người.

HNI xây dựng mô hình Xanh – Đỏ cũng từ tư tưởng này. Không để quyền lực tạo thành điểm nghẽn. Không để cảm tính điều khiển tổ chức. Không để một cá nhân, dù tài giỏi thế nào, quyết định vận mệnh một cộng đồng. Sự đối trọng, phân quyền và luân phiên chính là liều thuốc để loại bỏ rủi ro “quyền lực cá nhân hóa”.

4. Trường tồn là khả năng duy trì minh bạch – ngay cả khi khó khăn

Minh bạch không khó khi mọi thứ thuận lợi. Minh bạch chỉ thật sự được thử thách khi có xung đột lợi ích, khi có mâu thuẫn, khi có những quyết định cần thẳng thắn và không dễ chịu. Nhưng nếu tổ chức tránh né minh bạch, chọn sự dễ dãi để “giữ hòa khí”, thì đó chính là lúc tổ chức bắt đầu bước vào giai đoạn suy yếu.

Minh bạch là “hệ miễn dịch” của HNI.

Không có minh bạch → không có niềm tin.

Không có niềm tin → không có cộng đồng.

Không có cộng đồng → không có trường tồn.

Một tổ chức trường tồn là tổ chức dám soi mình thẳng thắn, dám đối mặt vấn đề, dám công bố sự thật và dám chịu trách nhiệm.

5. Trường tồn là khả năng tạo ra giá trị truyền đời

Nếu một tổ chức chỉ mang giá trị sử dụng, nó sẽ tồn tại theo chu kỳ kinh tế. Nhưng nếu một tổ chức mang giá trị tinh thần – giá trị triết lý – nó sẽ tồn tại lâu hơn rất nhiều. Giá trị tinh thần chính là thứ kết nối thế hệ này với thế hệ khác.

HNI không chỉ tạo ra sự kết nối doanh nhân. HNI mong muốn tạo ra một “gen văn hóa”: tư duy phụng sự, đạo kinh doanh, và sự minh bạch trong vai trò của người lãnh đạo. Đây là nền tảng cho việc hình thành một “di sản xã hội”, nơi doanh nhân không chỉ thành công, mà còn đóng góp tư tưởng cho đất nước.

6. Trường tồn là khả năng xây dựng cơ chế kế thừa chủ động

Không có kế thừa thì không có trường tồn. Một tổ chức muốn tồn tại qua nhiều thế hệ phải đặt nền móng kế thừa ngay từ ngày đầu. Kế thừa không phải chọn ra một người nối tiếp. Kế thừa là xây dựng một hệ thống:

– có đào tạo lãnh đạo trẻ,

– có chuyển giao tri thức,

– có huấn luyện người mới hòa nhập nhanh,

– có cơ chế để thế hệ cũ rút lui trong danh dự và thế hệ mới bước lên trong tự tin.

Khi kế thừa được lập trình từ đầu, tổ chức không bị rơi vào tình trạng “chuyển giao quyền lực hỗn loạn”, vốn là nguyên nhân lớn nhất khiến các hội nhóm tan rã.

7. Trường tồn là khả năng đặt “cái chung” lên trên “cái tôi”

Đây là dấu hiệu quan trọng nhất.

Không có cộng đồng nào tồn tại nếu giá trị được xây trên cái tôi.

Một tổ chức trường tồn phải giúp con người vượt lên chính mình: vượt lên sự tranh giành quyền lực, vượt lên sự ích kỷ, vượt lên nỗi sợ mất phần. Khi ai cũng thấy mình là một phần của hệ thống – không phải chủ nhân của hệ thống – tổ chức mới thật sự có nền móng bền vững.

HNI chọn “Đạo Trời & Đạo Kinh Doanh” làm triết lý gốc cũng bởi vì đạo dạy con người biết khiêm nhường, biết buông bỏ đúng lúc, biết nhìn xa hơn lợi ích của ngày hôm nay.

✦ KẾT

Khái niệm “trường tồn” không đơn giản là một tầm nhìn. Nó là một hệ tư tưởng, một cách tổ chức, một phong cách lãnh đạo, và một tinh thần xuyên suốt. Chương 2 đặt nền tảng để HNI không phải chỉ sống “qua thời”, mà sống “trên thời”, vượt qua mọi biến động, trở thành một cộng đồng minh triết và bền vững cho thế hệ mai sau.