HNI 11/12

🌺CHƯƠNG 2: ĐẠO VÀ LUẬT: SỰ VẬN HÀNH VÔ HÌNH TẠO NÊN TRẬT TỰ HỮU HÌNH

Con người sống trong một thế giới hữu hình – nơi mọi sự vật, hiện tượng đều có hình tướng, có tên gọi, có ranh giới, có sự phân định rõ ràng. Nhưng điều vận hành, duy trì và kết nối những hình tướng ấy lại không nằm trong thế giới mà mắt thường có thể nhìn thấy. Cái mà con người chạm được chỉ là phần nổi của tảng băng vũ trụ; còn phần chìm – nơi chứa đựng mọi nguyên lý, mọi chiều rung động, mọi lực vận hành – chính là Đạo và Luật.

Nói đến Đạo là nói đến nguồn gốc vận hành tối giản mà toàn năng; nói đến Luật là nói đến cách thức vận hành nhất quán, trật tự và không thiên lệch. Nếu Đạo là bản thể của trật tự vũ trụ, thì Luật là cơ chế gìn giữ và biểu hiện bản thể ấy trong muôn mặt đời sống. Khi hiểu được Đạo, con người nhìn thấu bản chất mọi sự. Khi hiểu được Luật, con người biết cách hành xử thuận với bản chất ấy để đạt an nhiên, an lạc và thịnh vượng.

1. Đạo – nguyên lý gốc của sự sống

Từ thời cổ đại, khi chưa có sách vở, chưa có khoa học, chưa có những hệ thống tư tưởng phức tạp, con người đã cảm nhận rằng có một “cái gì đó” vận hành thế giới: bầu trời xoay chuyển, mặt trời mọc lặn, nước chảy về chỗ trũng, cây cối lớn lên, mùa màng nở rộ, con người sinh ra – già đi – chết đi… Tất cả diễn ra một cách tự nhiên, không cần mệnh lệnh, không cần ai điều khiển. Cái “tự nhiên” ấy chính là biểu hiện của Đạo.

Đạo không có hình, không có tiếng, không có màu sắc, không thuộc về một tôn giáo, không phục vụ cho một niềm tin. Đạo đơn giản là nguyên lý gốc của mọi vận hành.

Như dòng điện chạy trong dây dẫn: ta không thấy điện, nhưng ta thấy bóng đèn sáng. Đạo cũng vậy: ta không nhìn thấy nó, nhưng ta thấy tất cả những gì nó tạo ra.

Trong tư tưởng của những bậc hiền triết, Đạo là:

Nguồn của nguồn, là nơi mọi sự sinh ra và trở về.

Tính trật tự tự nhiên của vũ trụ.

Dòng chảy cân bằng luôn hướng đến sự điều hòa.

Không mang thành kiến, không thiên vị, không cảm xúc.

Không hình tướng, nhưng có thể cảm được qua sự an yên và sự thật.

Khi con người sống thuận Đạo, họ cảm nhận sự nhẹ nhàng, rõ ràng, mọi thứ đến và đi đúng lúc. Khi con người nghịch Đạo, họ cảm thấy rối rắm, bế tắc, xung đột và tổn hao năng lượng.

Đạo không trừng phạt ai. Chỉ có sự không hiểu Đạomới khiến con người tự trừng phạt mình bằng sự rối loạn nội tâm và lựa chọn sai lầm.

2. Luật – cơ chế biểu hiện của Đạo

Nếu Đạo là gốc, thì Luật là thân và cành. Đạo không bao giờ tự kể về mình, nhưng Luật chính là ngôn ngữ mô tả Đạo. Luật không phải là luật pháp do con người viết ra, mà là:

Luật của vũ trụ

Luật của năng lượng

Luật của sự vận hành tự nhiên

Luật của nhân quả – cộng hưởng – cân bằng – tiến hóa

Những Luật này không ai tạo ra, cũng không ai có thể phá vỡ. Con người chỉ có thể nhận biết hoặc không nhận biết, thuận theo hoặc đi ngược lại.

Luật không quan tâm bạn là ai.

Bạn giàu hay nghèo, mạnh hay yếu, tin hay không tin vào nó, Luật vẫn vận hành.

Giống như trọng lực: bạn không nhìn thấy, không chạm được, nhưng bạn buộc phải sống trong nó. Nếu bạn đứng trên cao và bước xuống, trọng lực kéo bạn rơi – không phải vì nó trừng phạt bạn, mà đơn giản vì đó là cách nó vận hành.

Trong đời sống tinh thần và tâm linh cũng vậy. Những Luật vô hình tạo nên mọi kết quả hữu hình.

3. Đạo và Luật: Hai mặt của một thực tại

Đạo là nền tảng vô hình.

Luật là hình thức vận hành của nền tảng ấy.

Không có Đạo thì không có Luật; không có Luật thì Đạo sẽ không được biểu hiện ra ngoài để con người cảm nhận. Vì vậy, nói về Đạo mà không nói về Luật thì giống như nhìn một dòng sông mà không biết dòng chảy của nó đi đâu; nói về Luật mà không hiểu Đạo thì giống như học cách chèo thuyền mà không biết vì sao nước lại chảy.

Đạo tinh giản.

Luật nhất quán.

Sự sống là sự phối hợp hài hòa của cả hai.

4. Luật vô hình – Kết quả hữu hình

Trật tự mà chúng ta nhìn thấy trong thế giới vật chất không tự nhiên xuất hiện. Nó là kết quả của những vận hành vô hình:

Luật cộng hưởng khiến người tích cực thu hút điều tốt lành.

Luật nhân quả khiến hành động tạo ra kết quả tương xứng.

Luật cân bằng khiến mọi thái cực đều phải hồi về trung dung.

Luật tiến hóa khiến linh hồn và trí tuệ luôn hướng đến sự hoàn thiện.

Những điều mắt thấy tai nghe – một cơ thể khỏe mạnh, một công việc thịnh vượng, một mối quan hệ tốt đẹp – đều được hình thành từ sự tuân theo những nguyên lý vô hình này.

Và ngược lại, khi ta thấy sự hỗn loạn bên ngoài – sự đổ vỡ, nghèo khó, bất an, thất bại – đó cũng là biểu hiện của một sự vận hành sai lệch nào đó từ bên trong: tư tưởng sai, cảm xúc sai, lựa chọn sai, không hòa hợp với Đạo và không tôn trọng Luật.

5. Từ vô hình đến hữu hình: hành trình của trật tự vũ trụ

Một hạt giống vô hình (ý nghĩ, niềm tin, rung động nội tâm) sẽ nảy mầm thành hành vi hữu hình, sau đó trở thành thói quen, rồi tạo ra kết quả ngoài đời.

Mọi thứ bắt đầu từ nội giới rồi mới thành hình ở ngoại giới.

Đạo vận hành từ gốc.

Luật vận hành theo quy trình.

Đời sống vận hành theo kết quả.

Khi ta hiểu điều này, ta không còn nghĩ rằng “cuộc đời may rủi”, mà biết rằng mọi thứ đều có nguyên nhân.

Người hiểu Đạo và biết Luật giống như người biết cách gieo hạt:

Họ không chờ đợi phép màu.

Họ không phó mặc số phận.

Họ biết gieo đúng hạt, đúng thời điểm, đúng môi trường.

Họ hiểu quy trình vận hành của tự nhiên.

Và vì vậy, kết quả đến với họ một cách nhẹ nhàng.

6. Đạo và Luật trong đời sống con người

Không phải là những khái niệm xa vời, Đạo và Luật hiện diện trong từng hành động nhỏ nhất:

Khi ta nói lời chân thật – ta thuận Đạo.

Khi ta sống tử tế – ta đúng Luật cộng hưởng.

Khi ta giữ lòng bình an – ta thuận Luật cân bằng.

Khi ta học hỏi và mở rộng trí tuệ – ta thuận Luật tiến hóa.

Đạo không đòi hỏi con người phải rời xa đời sống.

Luật không bắt con người phải trở nên thần thánh.

Cả hai chỉ mời gọi ta sống đúng với bản chất tốt đẹp nhất bên trong mình: giản dị, chân thật, yêu thương, bao dung và có trí tuệ.

7. Khi con người trái Đạo – trái Luật

Khi một người sống sân hận, tham lam, ích kỷ, dối trá, hoặc tự cao tự đại, đó không chỉ là trạng thái cảm xúc mà còn là biểu hiện của sự lệch khỏi Đạo. Mà khi lệch khỏi Đạo, Luật vận hành như một cơ chế điều chỉnh tự nhiên:

Năng lượng xấu thu hút kết quả xấu.

Sự hỗn loạn bên trong kéo theo hỗn loạn bên ngoài.

Tham lam dẫn đến mất mát.

Ngạo mạn dẫn đến thất bại.

Tâm tối dẫn đến sự tụt lùi.

Không phải vũ trụ đang “phạt” họ, mà đơn giản họ đã không đứng đúng dòng, không đi đúng hướng, không hòa với nhịp vận hành của sự thật.

8. Đạo và Luật – chiếc la bàn của thời đại mới

Trong thời đại hỗn độn, nơi con người chạy theo vật chất, ganh đua, so sánh và những ảo ảnh thành công, sự trở về với Đạo và Luật chính là cách để tìm lại sự cân bằng.

Không một triết lý, không một tôn giáo, không một hệ thống nào có thể bao quát toàn bộ tinh thần của Đạo. Nhưng mọi con đường chân chính đều dẫn con người đến việc hòa làm một với những nguyên lý vận hành của vũ trụ.

Bởi vì:

Đạo là cội nguồn.

Luật là nguyên tắc.

Và hiểu được cả hai là chìa khóa để sống đúng, sống sâu, sống an, sống thịnh.

9. Hữu hình không thể tồn tại nếu không có vô hình

Một căn nhà muốn vững cần có móng kiên cố.

Một thân cây muốn sống cần có rễ khỏe.

Một con người muốn thành công cần có nội tâm sáng.

Một xã hội muốn trật tự cần có những nguyên lý đạo đức bên trong.

Những gì ta thấy chỉ là phần nổi.

Những gì ta không thấy mới là phần quyết định.

Đạo và Luật chính là nền móng vô hình của toàn bộ “ngôi nhà thế giới”.

10. Kết luận: Hiểu Đạo để an, hiểu Luật để hành

Hiểu Đạo giúp con người nhìn thấu mọi bản chất của cuộc sống – để không bị hình tướng dẫn dụ, không bị cảm xúc cuốn đi, không bị ngoại cảnh chi phối.

Hiểu Luật giúp con người hành xử đúng – để mỗi bước đi đều có nền tảng, mỗi quyết định đều có trí tuệ, mỗi thành công đều là kết quả tự nhiên.

Đạo là gốc.

Luật là đường.

Hành là hoa trái.

Người hiểu được Đạo, sống đúng Luật, hành thuận tự nhiên thì tâm bình, trí sáng, nhân hòa, đời thịnh.

Và đó cũng chính là con đường mà nhân loại hướng tới:

Hợp nhất với trật tự vô hình để kiến tạo thế giới hữu hình đầy yêu thương, thịnh vượng và hòa hợp.