HNI 13 /10
CHƯƠNG 24: LẮNG NGHE TRỰC GIÁC – NIỀM TIN VƯỢT QUA LÝ TRÍ
1. Mở đầu: Khi lý trí dừng lại, trực giác lên tiếng
Trong đời sống, có những lúc chúng ta phải đưa ra quyết định quan trọng mà lý trí, với những con số, dữ kiện và phân tích, không thể đem lại sự chắc chắn. Đứng trước những ngã rẽ ấy, một “giọng nói” nhỏ bé trong lòng vang lên: “Hãy chọn con đường này.” Đó chính là trực giác.
Trực giác không phải sự đối lập của lý trí, mà là một tầng tri thức khác của con người, thường im lặng nhưng mạnh mẽ, có khả năng soi sáng khi lý trí lúng túng. Nhiều nhà khoa học, nghệ sĩ, doanh nhân đã khẳng định rằng: những bước ngoặt lớn trong đời họ đến từ việc nghe theo trực giác.
Trực giác chính là một dạng niềm tin vượt qua lý trí.
2. Trực giác là gì?
Trực giác thường được mô tả như một sự hiểu biết tức thì, không qua phân tích lý luận. Bạn “biết” điều gì đó là đúng, nhưng lại khó giải thích bằng lời.
Trong tâm lý học, trực giác được xem là sản phẩm của tiềm thức. Não bộ chúng ta lưu trữ hàng tỷ dữ liệu từ trải nghiệm. Khi cần, nó kết nối, tổng hợp cực nhanh và đưa ra tín hiệu – cảm giác “linh tính.”
Trong văn hóa, trực giác thường gắn với khái niệm “giác quan thứ sáu.” Nhưng thay vì siêu nhiên, khoa học ngày nay chứng minh trực giác là kết quả của xử lý ngầm trong não.
3. Khoa học thần kinh về trực giác
3.1. Bộ não hai tầng
Não bộ có hai hệ thống:
Hệ thống 1: nhanh, tự động, trực giác.
Hệ thống 2: chậm, phân tích, lý trí.
Phần lớn quyết định hằng ngày của chúng ta (95%) đến từ hệ thống 1.
3.2. Thí nghiệm Iowa Gambling Task
Trong thập niên 1990, các nhà khoa học tại Đại học Iowa cho người tham gia chơi trò chọn thẻ. Thẻ đỏ đem lại lợi nhuận lớn nhưng rủi ro, thẻ xanh an toàn hơn. Người chơi cần tới 50 lần rút để lý trí nhận ra quy luật, nhưng chỉ sau 10 lần, cơ thể họ (mồ hôi tay, nhịp tim) đã phản ứng với thẻ đỏ. Nghĩa là, trực giác biết trước khi ý thức kịp nhận ra.
3.3. Trực giác trong nghề nghiệp
Bác sĩ lâm sàng: nhiều bác sĩ “cảm thấy” bệnh nhâ
CHƯƠNG 24: LẮNG NGHE TRỰC GIÁC – NIỀM TIN VƯỢT QUA LÝ TRÍ
1. Mở đầu: Khi lý trí dừng lại, trực giác lên tiếng
Trong đời sống, có những lúc chúng ta phải đưa ra quyết định quan trọng mà lý trí, với những con số, dữ kiện và phân tích, không thể đem lại sự chắc chắn. Đứng trước những ngã rẽ ấy, một “giọng nói” nhỏ bé trong lòng vang lên: “Hãy chọn con đường này.” Đó chính là trực giác.
Trực giác không phải sự đối lập của lý trí, mà là một tầng tri thức khác của con người, thường im lặng nhưng mạnh mẽ, có khả năng soi sáng khi lý trí lúng túng. Nhiều nhà khoa học, nghệ sĩ, doanh nhân đã khẳng định rằng: những bước ngoặt lớn trong đời họ đến từ việc nghe theo trực giác.
Trực giác chính là một dạng niềm tin vượt qua lý trí.
2. Trực giác là gì?
Trực giác thường được mô tả như một sự hiểu biết tức thì, không qua phân tích lý luận. Bạn “biết” điều gì đó là đúng, nhưng lại khó giải thích bằng lời.
Trong tâm lý học, trực giác được xem là sản phẩm của tiềm thức. Não bộ chúng ta lưu trữ hàng tỷ dữ liệu từ trải nghiệm. Khi cần, nó kết nối, tổng hợp cực nhanh và đưa ra tín hiệu – cảm giác “linh tính.”
Trong văn hóa, trực giác thường gắn với khái niệm “giác quan thứ sáu.” Nhưng thay vì siêu nhiên, khoa học ngày nay chứng minh trực giác là kết quả của xử lý ngầm trong não.
3. Khoa học thần kinh về trực giác
3.1. Bộ não hai tầng
Não bộ có hai hệ thống:
Hệ thống 1: nhanh, tự động, trực giác.
Hệ thống 2: chậm, phân tích, lý trí.
Phần lớn quyết định hằng ngày của chúng ta (95%) đến từ hệ thống 1.
3.2. Thí nghiệm Iowa Gambling Task
Trong thập niên 1990, các nhà khoa học tại Đại học Iowa cho người tham gia chơi trò chọn thẻ. Thẻ đỏ đem lại lợi nhuận lớn nhưng rủi ro, thẻ xanh an toàn hơn. Người chơi cần tới 50 lần rút để lý trí nhận ra quy luật, nhưng chỉ sau 10 lần, cơ thể họ (mồ hôi tay, nhịp tim) đã phản ứng với thẻ đỏ. Nghĩa là, trực giác biết trước khi ý thức kịp nhận ra.
3.3. Trực giác trong nghề nghiệp
Bác sĩ lâm sàng: nhiều bác sĩ “cảm thấy” bệnh nhâ
HNI 13 /10
CHƯƠNG 24: LẮNG NGHE TRỰC GIÁC – NIỀM TIN VƯỢT QUA LÝ TRÍ
1. Mở đầu: Khi lý trí dừng lại, trực giác lên tiếng
Trong đời sống, có những lúc chúng ta phải đưa ra quyết định quan trọng mà lý trí, với những con số, dữ kiện và phân tích, không thể đem lại sự chắc chắn. Đứng trước những ngã rẽ ấy, một “giọng nói” nhỏ bé trong lòng vang lên: “Hãy chọn con đường này.” Đó chính là trực giác.
Trực giác không phải sự đối lập của lý trí, mà là một tầng tri thức khác của con người, thường im lặng nhưng mạnh mẽ, có khả năng soi sáng khi lý trí lúng túng. Nhiều nhà khoa học, nghệ sĩ, doanh nhân đã khẳng định rằng: những bước ngoặt lớn trong đời họ đến từ việc nghe theo trực giác.
Trực giác chính là một dạng niềm tin vượt qua lý trí.
2. Trực giác là gì?
Trực giác thường được mô tả như một sự hiểu biết tức thì, không qua phân tích lý luận. Bạn “biết” điều gì đó là đúng, nhưng lại khó giải thích bằng lời.
Trong tâm lý học, trực giác được xem là sản phẩm của tiềm thức. Não bộ chúng ta lưu trữ hàng tỷ dữ liệu từ trải nghiệm. Khi cần, nó kết nối, tổng hợp cực nhanh và đưa ra tín hiệu – cảm giác “linh tính.”
Trong văn hóa, trực giác thường gắn với khái niệm “giác quan thứ sáu.” Nhưng thay vì siêu nhiên, khoa học ngày nay chứng minh trực giác là kết quả của xử lý ngầm trong não.
3. Khoa học thần kinh về trực giác
3.1. Bộ não hai tầng
Não bộ có hai hệ thống:
Hệ thống 1: nhanh, tự động, trực giác.
Hệ thống 2: chậm, phân tích, lý trí.
Phần lớn quyết định hằng ngày của chúng ta (95%) đến từ hệ thống 1.
3.2. Thí nghiệm Iowa Gambling Task
Trong thập niên 1990, các nhà khoa học tại Đại học Iowa cho người tham gia chơi trò chọn thẻ. Thẻ đỏ đem lại lợi nhuận lớn nhưng rủi ro, thẻ xanh an toàn hơn. Người chơi cần tới 50 lần rút để lý trí nhận ra quy luật, nhưng chỉ sau 10 lần, cơ thể họ (mồ hôi tay, nhịp tim) đã phản ứng với thẻ đỏ. Nghĩa là, trực giác biết trước khi ý thức kịp nhận ra.
3.3. Trực giác trong nghề nghiệp
Bác sĩ lâm sàng: nhiều bác sĩ “cảm thấy” bệnh nhâ
Vietnam