HNI 28-10
BÀI THƠ CHƯƠNG 5 :
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA QUYỀN LỰC ÉP BUỘC VÀ QUYỀN LỰC ĐẠO LÝ

Quyền lực ép buộc dựng trên nỗi sợ,
Còn quyền lực đạo lý lớn lên từ lòng tin.
Một bên trói buộc thân xác con người,
Một bên đánh thức linh hồn nhân nghĩa.

Kẻ dùng bạo lực để trị dân,
Chỉ được vâng lời, không được tôn kính.
Người dùng đạo để cảm hóa lòng dân,
Dù không nói một lời, thiên hạ cũng thuận theo.

Ép buộc khiến người cúi đầu ngoài mặt,
Nhưng trong tim vẫn giữ ngọn lửa phản kháng.
Đạo lý khiến người cúi đầu tự nguyện,
Bởi thấy trong đó ánh sáng của công tâm.

Quyền lực ép buộc tồn tại nhờ gươm giáo,
Quyền lực đạo lý sống bằng uy đức vô hình.
Một bên dựng tường cao để che sợ hãi,
Một bên mở cửa rộng để đón niềm tin.

Người ép dân bằng lệnh, dân nghe mà oán,
Người dẫn dân bằng gương, dân theo mà thương.
Kẻ thống trị tin sức mạnh,
Bậc hiền nhân tin vào đạo lý.

Ép buộc khiến xã hội im lặng,
Đạo lý khiến xã hội an hòa.
Im lặng là bóng tối của sợ hãi,
An hòa là ánh sáng của trí minh.

Quyền lực ép buộc là tạm thời,
Như ngọn đèn dầu trước bão.
Quyền lực đạo lý là vĩnh cửu,
Như mặt trời soi khắp muôn phương.

Khi người cầm quyền hiểu rằng đạo đức là sức mạnh,
Thì họ không cần vũ lực để giữ ngai vàng.
Khi người cầm quyền dựa vào sợ hãi,
Thì Trời đã ghi tên họ trong sổ phạt.

Bởi Trời không trao quyền cho kẻ cưỡng ép,
Trời chỉ ban mệnh cho người thuận Đạo.
Ép buộc khiến quyền tan như cát bụi,
Đạo lý khiến quyền sáng như sao trời.

Hỡi kẻ đang nắm quyền, hãy tự hỏi lòng mình:
Ngươi khiến dân sợ, hay khiến dân kính?
Bởi câu trả lời ấy –
Sẽ định đoạt ngươi thuộc về Đạo Trời hay Đạo diệt.