HNI 29/10: bài thơ chương 27
TRỊ QUỐC BẰNG ĐẠO
(Thơ cho Chương 27 – Henry Lê – Lê Đình Hải)
Không lấy gươm đao để dựng quyền,
Mà lấy Đạo làm gốc giữ dân yên.
Không lấy lợi danh làm mồi dẫn,
Mà lấy lòng trong sáng cảm nhân hiền.
Thánh nhân trị nước không cần tiếng,
Một lời ra – muôn họ tự hành.
Bởi Đạo ở trong từng hơi thở,
Nên nước an mà chẳng thấy rành rành.
Đạo là gió, vô hình mà hữu lực,
Đạo là nước, mềm mại mà vô biên.
Kẻ hiểu Đạo không tranh cùng thế tục,
Chỉ thuận Trời – dân thuận, nước liền.
Một quốc gia thịnh không do phép lạ,
Mà do người lãnh đạo biết buông quyền.
Biết lùi một bước cho dân tiến tới,
Biết lấy vô vi cảm hóa nhân duyên.
Thánh nhân trị thế không bằng pháp,
Mà bằng lòng – bằng ánh sáng tâm linh.
Khi lòng sáng, pháp nào cũng sáng,
Khi tâm tà, luật hóa thành hình.
Đạo chẳng ở trên cao xa vợi,
Đạo ở trong từng hạt thóc, giọt mưa.
Khi vua biết soi dân như soi chính mình,
Thì nước vững như non ngàn thuở trước.
Đạo trị quốc – không lời mà hóa,
Không áp đặt, mà cảm hóa lòng người.
Như ánh trăng soi không chọn chốn,
Như gió lành thổi khắp muôn nơi.
Khi người trị quốc đạt đến vô tâm,
Là lúc nước đạt đến an nhiên.
Không cần thưởng phạt mà dân vẫn thuận,
Không cần truyền lệnh – Trời cũng tự hiền.
Trị quốc bằng Đạo – ấy là Thiên ý,
Không thắng bằng sức, mà thắng bằng nhân.
Bao triều đại hưng suy đều chứng nghiệm,
Chỉ Đạo mới bền, chỉ Đức mới xuân.