HNI 12/12: CHƯƠNG 42:
SỰ TỈNH THỨC DẪN CON NGƯỜI VƯỢT KHỎI GIỚI HẠN TÔN GIÁO
Có một sự thật rất lạ trong hành trình tìm kiếm chân lý của nhân loại: con người luôn bắt đầu bằng những giới hạn, nhưng lại được dẫn dắt bởi khát vọng vượt khỏi mọi giới hạn đó. Tôn giáo được hình thành như những bậc thang thiêng liêng giúp con người tiến gần hơn tới điều họ chưa thể hiểu bằng lý trí. Nhưng khi sự tỉnh thức lớn lên, khi ánh sáng trong tâm mở rộng, con người tự nhiên đi đến một cột mốc mới: vượt khỏi khuôn khổ tôn giáo mà không hề rời xa cái gốc thiêng liêng của nó.
Tỉnh thức không xóa bỏ tôn giáo.
Tỉnh thức chỉ giúp con người đi xa hơn vai trò ban đầu của tôn giáo.
Bởi vì, tôn giáo là hình tướng – còn tỉnh thức là bản thể.
Và khi chạm được bản thể, con người không còn phụ thuộc vào chiếc thuyền đã đưa họ qua sông. Họ trân trọng nó, nhưng họ biết rằng đường đi phía trước nằm trong chính họ chứ không nằm trong bất kỳ luật lệ nào đặt từ bên ngoài.
1. Khi ánh sáng nội tâm lớn hơn mọi lời giảng
Không phải ngẫu nhiên mà mọi tôn giáo trên thế giới đều nhắc đến khái niệm “giác ngộ”, “tỉnh thức”, “vượt qua vô minh”, “khai mở chân tâm”.
Nhưng điều đáng nói là: phần cốt lõi dẫn đến giác ngộ lại không nằm ở nghi thức, mà nằm ở sự nhận biết thầm lặng trong chính mỗi người.
Khi nội tâm một người đủ lắng, đủ sáng, đủ chân thật, họ bắt đầu nhận ra:
Sự thật không nằm trong những hình thức bề ngoài.
Thiêng liêng không nằm ở khoảng cách giữa thần – nhân.
Đạo không nằm trong sách vở, mà ở từng hơi thở, từng hành động, từng lựa chọn.
Đó chính là khoảnh khắc mà tôn giáo – vốn là kim chỉ nam – bỗng trở thành cánh cửa để bước ra một không gian rộng lớn hơn. Người đó không phủ nhận niềm tin, cũng không phản bác giáo lý, mà đơn giản là nhận ra họ không còn bị ràng buộc bởi hình thức.
Họ đi tới nơi mà mọi kinh sách muốn chỉ: trở về với chính tâm mình.
2. Tôn giáo là khởi đầu – tỉnh thức là kết quả
Tôn giáo sinh ra để phục vụ ba nhu cầu căn bản của con người:
Nhu cầu hiểu thế giới – khi khoa học chưa đủ sức lý giải.
Nhu cầu dựa nương – khi con người còn yếu đuối, sợ hãi, cần một điểm tựa tinh thần.
Nhu cầu định hướng đạo đức – khi xã hội hỗn loạn và con người cần tiêu chuẩn hành xử.
Nhưng khi nhân loại trưởng thành hơn, khi tri thức phát triển, khi tâm thức mở rộng, những nhu cầu ban đầu ấy dần thay đổi. Con người không còn chỉ biết “tin”, mà bắt đầu “tự thấy”.
Tỉnh thức không phải là phủ nhận niềm tin, mà là tự mình cảm nhận chân lý từ bên trong.
Tôn giáo như những bài học nền tảng – còn tỉnh thức là khi người học thực sự hiểu ý nghĩa của bài học và vận dụng nó trong đời sống.
Một người tỉnh thức không phải là người bỏ tôn giáo, mà là người không còn bị giới hạn bởi tôn giáo. Họ hiểu rõ rằng:
nghi thức chỉ là phương tiện
giáo điều chỉ là khuôn khổ để bước đầu
thần thánh chỉ là biểu tượng hướng tâm
lời dạy chỉ là bản đồ, không phải con đường
Khi đó, họ bắt đầu bước đi bằng chính đôi chân bên trong của mình.
3. Vượt khỏi giới hạn – không phải vượt khỏi tình thương
Có một sự hiểu lầm lớn mà nhiều người mắc phải: họ nghĩ “vượt khỏi giới hạn tôn giáo” nghĩa là rời bỏ, chống đối hay tách mình khỏi cộng đồng tôn giáo. Nhưng bản chất hoàn toàn ngược lại.
Một người thực sự tỉnh thức:
khiêm nhường hơn, không hề kiêu ngạo
bao dung hơn, không hề phán xét
hiền hòa hơn, không hề chống đối
hiểu người hơn, không hề tách biệt
Bởi vì, họ thấy rõ:
Mọi tôn giáo đều có chung một gốc: dạy con người yêu thương, sống thiện lương, sống tỉnh táo và sống tử tế.
Nếu một người nói rằng mình đã “vượt khỏi giới hạn tôn giáo” nhưng lại trở nên kiêu căng, cho mình là “cao hơn người theo đạo”, coi thường truyền thống hay phủ nhận giá trị của cộng đồng, thì điều đó không phải là tỉnh thức. Đó chỉ là một dạng khác của bản ngã – bản ngã trí tuệ.
Thật ra, khi thật sự tỉnh thức, con người chỉ có một thái độ: biết ơn.
Biết ơn tôn giáo đã nâng đỡ thế hệ này qua thế hệ khác.
Biết ơn những người thầy đã giữ gìn ánh sáng đạo lý.
Biết ơn những nghi thức đã giúp tâm được định lại trong lúc còn chưa vững.
Biết ơn những lời kinh đã ở bên mình trong những ngày yếu đuối nhất.
Tỉnh thức không phải là rời bỏ – tỉnh thức là đi xa hơn trong sự biết ơn.
4. Khi con người tự trở thành ngọn đèn cho chính mình
Tại sao một người có thể vượt khỏi giới hạn tôn giáo?
Bởi vì bên trong mỗi con người có một nguồn sáng tự nhiên – vốn không thuộc về bất kỳ hệ thống tôn giáo cụ thể nào.
Nguồn sáng ấy là:
HNI 12/12: 🌺CHƯƠNG 42: SỰ TỈNH THỨC DẪN CON NGƯỜI VƯỢT KHỎI GIỚI HẠN TÔN GIÁO Có một sự thật rất lạ trong hành trình tìm kiếm chân lý của nhân loại: con người luôn bắt đầu bằng những giới hạn, nhưng lại được dẫn dắt bởi khát vọng vượt khỏi mọi giới hạn đó. Tôn giáo được hình thành như những bậc thang thiêng liêng giúp con người tiến gần hơn tới điều họ chưa thể hiểu bằng lý trí. Nhưng khi sự tỉnh thức lớn lên, khi ánh sáng trong tâm mở rộng, con người tự nhiên đi đến một cột mốc mới: vượt khỏi khuôn khổ tôn giáo mà không hề rời xa cái gốc thiêng liêng của nó. Tỉnh thức không xóa bỏ tôn giáo. Tỉnh thức chỉ giúp con người đi xa hơn vai trò ban đầu của tôn giáo. Bởi vì, tôn giáo là hình tướng – còn tỉnh thức là bản thể. Và khi chạm được bản thể, con người không còn phụ thuộc vào chiếc thuyền đã đưa họ qua sông. Họ trân trọng nó, nhưng họ biết rằng đường đi phía trước nằm trong chính họ chứ không nằm trong bất kỳ luật lệ nào đặt từ bên ngoài. 1. Khi ánh sáng nội tâm lớn hơn mọi lời giảng Không phải ngẫu nhiên mà mọi tôn giáo trên thế giới đều nhắc đến khái niệm “giác ngộ”, “tỉnh thức”, “vượt qua vô minh”, “khai mở chân tâm”. Nhưng điều đáng nói là: phần cốt lõi dẫn đến giác ngộ lại không nằm ở nghi thức, mà nằm ở sự nhận biết thầm lặng trong chính mỗi người. Khi nội tâm một người đủ lắng, đủ sáng, đủ chân thật, họ bắt đầu nhận ra: Sự thật không nằm trong những hình thức bề ngoài. Thiêng liêng không nằm ở khoảng cách giữa thần – nhân. Đạo không nằm trong sách vở, mà ở từng hơi thở, từng hành động, từng lựa chọn. Đó chính là khoảnh khắc mà tôn giáo – vốn là kim chỉ nam – bỗng trở thành cánh cửa để bước ra một không gian rộng lớn hơn. Người đó không phủ nhận niềm tin, cũng không phản bác giáo lý, mà đơn giản là nhận ra họ không còn bị ràng buộc bởi hình thức. Họ đi tới nơi mà mọi kinh sách muốn chỉ: trở về với chính tâm mình. 2. Tôn giáo là khởi đầu – tỉnh thức là kết quả Tôn giáo sinh ra để phục vụ ba nhu cầu căn bản của con người: Nhu cầu hiểu thế giới – khi khoa học chưa đủ sức lý giải. Nhu cầu dựa nương – khi con người còn yếu đuối, sợ hãi, cần một điểm tựa tinh thần. Nhu cầu định hướng đạo đức – khi xã hội hỗn loạn và con người cần tiêu chuẩn hành xử. Nhưng khi nhân loại trưởng thành hơn, khi tri thức phát triển, khi tâm thức mở rộng, những nhu cầu ban đầu ấy dần thay đổi. Con người không còn chỉ biết “tin”, mà bắt đầu “tự thấy”. Tỉnh thức không phải là phủ nhận niềm tin, mà là tự mình cảm nhận chân lý từ bên trong. Tôn giáo như những bài học nền tảng – còn tỉnh thức là khi người học thực sự hiểu ý nghĩa của bài học và vận dụng nó trong đời sống. Một người tỉnh thức không phải là người bỏ tôn giáo, mà là người không còn bị giới hạn bởi tôn giáo. Họ hiểu rõ rằng: nghi thức chỉ là phương tiện giáo điều chỉ là khuôn khổ để bước đầu thần thánh chỉ là biểu tượng hướng tâm lời dạy chỉ là bản đồ, không phải con đường Khi đó, họ bắt đầu bước đi bằng chính đôi chân bên trong của mình. 3. Vượt khỏi giới hạn – không phải vượt khỏi tình thương Có một sự hiểu lầm lớn mà nhiều người mắc phải: họ nghĩ “vượt khỏi giới hạn tôn giáo” nghĩa là rời bỏ, chống đối hay tách mình khỏi cộng đồng tôn giáo. Nhưng bản chất hoàn toàn ngược lại. Một người thực sự tỉnh thức: khiêm nhường hơn, không hề kiêu ngạo bao dung hơn, không hề phán xét hiền hòa hơn, không hề chống đối hiểu người hơn, không hề tách biệt Bởi vì, họ thấy rõ: Mọi tôn giáo đều có chung một gốc: dạy con người yêu thương, sống thiện lương, sống tỉnh táo và sống tử tế. Nếu một người nói rằng mình đã “vượt khỏi giới hạn tôn giáo” nhưng lại trở nên kiêu căng, cho mình là “cao hơn người theo đạo”, coi thường truyền thống hay phủ nhận giá trị của cộng đồng, thì điều đó không phải là tỉnh thức. Đó chỉ là một dạng khác của bản ngã – bản ngã trí tuệ. Thật ra, khi thật sự tỉnh thức, con người chỉ có một thái độ: biết ơn. Biết ơn tôn giáo đã nâng đỡ thế hệ này qua thế hệ khác. Biết ơn những người thầy đã giữ gìn ánh sáng đạo lý. Biết ơn những nghi thức đã giúp tâm được định lại trong lúc còn chưa vững. Biết ơn những lời kinh đã ở bên mình trong những ngày yếu đuối nhất. Tỉnh thức không phải là rời bỏ – tỉnh thức là đi xa hơn trong sự biết ơn. 4. Khi con người tự trở thành ngọn đèn cho chính mình Tại sao một người có thể vượt khỏi giới hạn tôn giáo? Bởi vì bên trong mỗi con người có một nguồn sáng tự nhiên – vốn không thuộc về bất kỳ hệ thống tôn giáo cụ thể nào. Nguồn sáng ấy là:
Love
Like
Haha
10
0 Bình luận 0 Chia sẽ