HNI 13/12. .CHƯƠNG 41: KHI TÔN GIÁO TRỞ VỀ ĐÚNG BẢN CHẤT:
SOI ĐƯỜNG, KHÔNG TRÓI BUỘC
Khi nhìn lại lịch sử tâm linh của nhân loại, ta thấy một điều thật đặc biệt: tôn giáo luôn xuất hiện trong những thời khắc con người cần ánh sáng. Nó không phải là chiếc còng khóa vào tâm trí, mà là ngọn đèn đưa con người bước qua bóng tối của mê lầm, sợ hãi và bất định. Tôn giáo, trong bản chất nguyên sơ nhất của nó, là tiếng gọi của Đạo – tiếng gọi nhắc ta trở về với chính mình, hiểu đời, hiểu người, hiểu vũ trụ, để từ đó sống đúng, sống đẹp và sống có trách nhiệm. Nhưng khi tôn giáo bị hiểu sai, hoặc bị vận dụng sai, nó dễ trở thành điều ngược lại: thay vì mở đường, nó đóng đường; thay vì giải phóng, nó ràng buộc; thay vì giúp con người trưởng thành, nó khiến con người thu hẹp lại trong chiếc hộp của tín điều và nỗi sợ bị phán xét.
Vì vậy, chương này không nhằm phê phán tôn giáo, mà trả lại cho tôn giáo một vị trí thiêng liêng đúng nghĩa: tôn giáo là ngọn đèn soi đường, chứ không phải chiếc dây trói buộc con người. Khi tôn giáo trở về với cội nguồn của nó, con người sẽ hiểu rằng Đạo ở trong lòng mỗi người; giáo lý chỉ là bản đồ, còn con đường thật sự là do ta bước; các nghi lễ chỉ là phương tiện, còn sự chuyển hóa nằm ở nhận thức, ở tình thương và ở hành động mỗi ngày.
1. Tôn giáo sinh ra từ Đạo – và luôn phải trở về Đạo
Mọi tôn giáo lớn của nhân loại đều diễn sinh từ một trải nghiệm giác ngộ sâu sắc của những bậc thầy sáng lập. Họ nhìn thấy sự vận hành của vũ trụ, thấy quy luật của đời sống, thấy cội nguồn đau khổ và con đường thoát khổ. Nhưng trải nghiệm ấy không ở ngoài không gian, không ẩn trong cõi huyền bí xa xăm – mà ở ngay trong trái tim người hiểu được sự vận hành của Trời, của Đất và của Chính Mình.
Đạo – theo nghĩa rộng nhất – không phải tên gọi của một tôn giáo cụ thể. Đạo là trật tự nền tảng của vũ trụ; là sự hòa hợp giữa Thiên – Địa – Nhân; là dòng chảy vô hình kết nối tất cả sự sống. Đạo không phụ thuộc vào con người có tin hay không tin. Đạo không sợ bị mất đi, không cần được bảo vệ bởi bất kỳ nhóm người nào. Đạo là sự thật vĩnh hằng.
SOI ĐƯỜNG, KHÔNG TRÓI BUỘC
Khi nhìn lại lịch sử tâm linh của nhân loại, ta thấy một điều thật đặc biệt: tôn giáo luôn xuất hiện trong những thời khắc con người cần ánh sáng. Nó không phải là chiếc còng khóa vào tâm trí, mà là ngọn đèn đưa con người bước qua bóng tối của mê lầm, sợ hãi và bất định. Tôn giáo, trong bản chất nguyên sơ nhất của nó, là tiếng gọi của Đạo – tiếng gọi nhắc ta trở về với chính mình, hiểu đời, hiểu người, hiểu vũ trụ, để từ đó sống đúng, sống đẹp và sống có trách nhiệm. Nhưng khi tôn giáo bị hiểu sai, hoặc bị vận dụng sai, nó dễ trở thành điều ngược lại: thay vì mở đường, nó đóng đường; thay vì giải phóng, nó ràng buộc; thay vì giúp con người trưởng thành, nó khiến con người thu hẹp lại trong chiếc hộp của tín điều và nỗi sợ bị phán xét.
Vì vậy, chương này không nhằm phê phán tôn giáo, mà trả lại cho tôn giáo một vị trí thiêng liêng đúng nghĩa: tôn giáo là ngọn đèn soi đường, chứ không phải chiếc dây trói buộc con người. Khi tôn giáo trở về với cội nguồn của nó, con người sẽ hiểu rằng Đạo ở trong lòng mỗi người; giáo lý chỉ là bản đồ, còn con đường thật sự là do ta bước; các nghi lễ chỉ là phương tiện, còn sự chuyển hóa nằm ở nhận thức, ở tình thương và ở hành động mỗi ngày.
1. Tôn giáo sinh ra từ Đạo – và luôn phải trở về Đạo
Mọi tôn giáo lớn của nhân loại đều diễn sinh từ một trải nghiệm giác ngộ sâu sắc của những bậc thầy sáng lập. Họ nhìn thấy sự vận hành của vũ trụ, thấy quy luật của đời sống, thấy cội nguồn đau khổ và con đường thoát khổ. Nhưng trải nghiệm ấy không ở ngoài không gian, không ẩn trong cõi huyền bí xa xăm – mà ở ngay trong trái tim người hiểu được sự vận hành của Trời, của Đất và của Chính Mình.
Đạo – theo nghĩa rộng nhất – không phải tên gọi của một tôn giáo cụ thể. Đạo là trật tự nền tảng của vũ trụ; là sự hòa hợp giữa Thiên – Địa – Nhân; là dòng chảy vô hình kết nối tất cả sự sống. Đạo không phụ thuộc vào con người có tin hay không tin. Đạo không sợ bị mất đi, không cần được bảo vệ bởi bất kỳ nhóm người nào. Đạo là sự thật vĩnh hằng.
HNI 13/12. .CHƯƠNG 41: KHI TÔN GIÁO TRỞ VỀ ĐÚNG BẢN CHẤT:
SOI ĐƯỜNG, KHÔNG TRÓI BUỘC
Khi nhìn lại lịch sử tâm linh của nhân loại, ta thấy một điều thật đặc biệt: tôn giáo luôn xuất hiện trong những thời khắc con người cần ánh sáng. Nó không phải là chiếc còng khóa vào tâm trí, mà là ngọn đèn đưa con người bước qua bóng tối của mê lầm, sợ hãi và bất định. Tôn giáo, trong bản chất nguyên sơ nhất của nó, là tiếng gọi của Đạo – tiếng gọi nhắc ta trở về với chính mình, hiểu đời, hiểu người, hiểu vũ trụ, để từ đó sống đúng, sống đẹp và sống có trách nhiệm. Nhưng khi tôn giáo bị hiểu sai, hoặc bị vận dụng sai, nó dễ trở thành điều ngược lại: thay vì mở đường, nó đóng đường; thay vì giải phóng, nó ràng buộc; thay vì giúp con người trưởng thành, nó khiến con người thu hẹp lại trong chiếc hộp của tín điều và nỗi sợ bị phán xét.
Vì vậy, chương này không nhằm phê phán tôn giáo, mà trả lại cho tôn giáo một vị trí thiêng liêng đúng nghĩa: tôn giáo là ngọn đèn soi đường, chứ không phải chiếc dây trói buộc con người. Khi tôn giáo trở về với cội nguồn của nó, con người sẽ hiểu rằng Đạo ở trong lòng mỗi người; giáo lý chỉ là bản đồ, còn con đường thật sự là do ta bước; các nghi lễ chỉ là phương tiện, còn sự chuyển hóa nằm ở nhận thức, ở tình thương và ở hành động mỗi ngày.
1. Tôn giáo sinh ra từ Đạo – và luôn phải trở về Đạo
Mọi tôn giáo lớn của nhân loại đều diễn sinh từ một trải nghiệm giác ngộ sâu sắc của những bậc thầy sáng lập. Họ nhìn thấy sự vận hành của vũ trụ, thấy quy luật của đời sống, thấy cội nguồn đau khổ và con đường thoát khổ. Nhưng trải nghiệm ấy không ở ngoài không gian, không ẩn trong cõi huyền bí xa xăm – mà ở ngay trong trái tim người hiểu được sự vận hành của Trời, của Đất và của Chính Mình.
Đạo – theo nghĩa rộng nhất – không phải tên gọi của một tôn giáo cụ thể. Đạo là trật tự nền tảng của vũ trụ; là sự hòa hợp giữa Thiên – Địa – Nhân; là dòng chảy vô hình kết nối tất cả sự sống. Đạo không phụ thuộc vào con người có tin hay không tin. Đạo không sợ bị mất đi, không cần được bảo vệ bởi bất kỳ nhóm người nào. Đạo là sự thật vĩnh hằng.
English