BNI 11-12
**CHƯƠNG 17: CHUẨN MỰC ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP**
Không một hệ thống pháp lý nào có thể trường tồn nếu thiếu đạo đức.
Luật có thể điều chỉnh hành vi, nhưng đạo đức mới định hình con người.
Với HNI – một cộng đồng khởi nghiệp 0 đồng, nơi giá trị được xây dựng từ niềm tin và hành động – chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp không phải là phụ lục, mà là nền móng cốt lõi.
Chương 17 được thiết lập để đảm bảo rằng:
mọi thành viên HNI, dù ở vai trò nào, đều hành xử với lương tâm nghề nghiệp, với trách nhiệm cộng đồng, và với sự tỉnh thức trước quyền lực của ảnh hưởng.
1. Đạo đức nghề nghiệp trong HNI là gì?
Đạo đức nghề nghiệp trong HNI là tập hợp các nguyên tắc định hướng hành vi, lời nói và quyết định của mỗi cá nhân khi:
tham gia hệ sinh thái,
đại diện cho HNI,
lan tỏa thông tin,
hướng dẫn người khác,
tác động đến cộng đồng.
Đó không phải là “đạo đức cá nhân”, mà là đạo đức cộng hưởng – nơi hành vi của một người có thể ảnh hưởng đến hàng trăm, hàng nghìn người khác.
2. 7 nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp cốt lõi
1) Trung thực tuyệt đối
Không thổi phồng.
Không hứa hẹn viển vông.
Không bóp méo bản chất mô hình HNI.
Trung thực là lá chắn đầu tiên bảo vệ niềm tin cộng đồng.
2) Minh bạch trong thông tin và hành động
Mọi phát ngôn mang danh HNI phải:
đúng sự thật,
đúng ngữ cảnh,
đúng thẩm quyền.
Không giấu giếm rủi ro.
Không che đậy giới hạn.
3) Không lợi dụng vị thế, vai trò hay ảnh hưởng
Dù là đại lý, người đào tạo hay đồng sáng lập,
không ai được phép dùng vị thế để thao túng người khác.
Ảnh hưởng là trách nhiệm, không phải công cụ kiếm lợi.
4) Tôn trọng tự do lựa chọn của người khác
Không ép buộc.
Không gây áp lực.
Không gieo sợ hãi để lôi kéo.
HNI lớn lên bằng sự tự nguyện, không phải bằng cưỡng ép.
5) Bảo vệ người yếu thế trong cộng đồng
Người mới, người thiếu hiểu biết công nghệ, người đang gặp khó khăn
→ phải được bảo vệ, không bị khai thác.
Đạo đức được đo bằng cách ta đối xử với người yếu hơn mình.
6) Không cạnh tranh phá hoại – chỉ cạnh tranh lành mạnh
Không bôi xấu.
Không nói xấu sau lưng.
Không kéo người bằng cách hạ thấp người khác.
HNI khuyến khích nâng mình lên, không kéo người khác xuống.
7) Luôn đặt lợi ích cộng đồng lên trên lợi ích cá nhân
Mọi quyết định quan trọng phải tự hỏi:
> “Điều này có tốt cho hệ sinh thái không?”
Nếu chỉ tốt cho mình → không được xem là hành vi đạo đức.
3. Đạo đức trong truyền thông và lan tỏa thông tin
Lan tỏa là sức mạnh.
Nhưng lan tỏa sai là sát thương.
HNI quy định:
Không dùng ngôn từ gây hiểu lầm về tài chính.
Không dùng hình ảnh, lời nói kích thích lòng tham.
Không so sánh sai lệch với mô hình khác.
Không tạo ảo tưởng “giàu nhanh – dễ dàng”.
Truyền thông phải đi kèm trách nhiệm đạo đức.
4. Đạo đức trong đào tạo và hướng dẫn
Người hướng dẫn không phải người “biết hết”,
mà là người dẫn đúng.
Người đào tạo HNI phải:
dạy đúng luật,
dạy đúng bản chất,
không cắt xén thông tin,
không thêm thắt cá nhân.
Dạy sai vì thiếu hiểu biết còn có thể sửa.
Dạy sai vì vụ lợi là vi phạm đạo đức nghiêm trọng.
5. Đạo đức trong xử lý mâu thuẫn và tranh chấp
Mâu thuẫn là điều không tránh khỏi.
Nhưng cách xử lý mâu thuẫn thể hiện đạo đức của một cộng đồng.
HNI yêu cầu:
giải quyết bằng đối thoại,
dựa trên dữ liệu,
thông qua DAO nếu cần,
tuyệt đối không công kích cá nhân.
Không ai được phép “đánh hội đồng” bằng dư luận.
6. Vi phạm đạo đức – hậu quả không chỉ là xử phạt
Người vi phạm đạo đức nghề nghiệp có thể:
bị trừ điểm tín nhiệm,
bị hạn chế quyền lan tỏa,
bị thu hồi vai trò,
bị đưa ra DAO xem xét.
Nhưng hậu quả lớn nhất không phải hình phạt,
mà là đánh mất niềm tin cộng đồng.
Mất niềm tin = mất vị trí trong hệ sinh thái.
7. Đạo đức – nền móng để HNI trường tồn 100 năm
Công nghệ có thể lỗi thời.
Luật có thể được cập nhật.
Nhưng đạo đức nếu được giữ vững sẽ:
nuôi dưỡng niềm tin,
giữ cộng đồng trong sạch,
giúp HNI không biến dạng theo thời gian.
HNI không tìm người giỏi nhất.
HNI tìm người đúng nhất.
Vietnam