HNI 12/9: - B33. SÁCH TRẮNG : SÂM HOÀNG ĐẾ . TÁC GIẢ HENRY LE - LÊ ĐÌNH HẢI. CHƯƠNG 2
SÂM TRONG LỊCH SỬ NHÂN LOẠI
1. Mở đầu: Hành trình ngàn năm của một thảo dược vĩ đại
Trong suốt chiều dài lịch sử nhân loại, có những loài thảo dược được tôn vinh như “quà tặng của thiên nhiên cho sức khỏe con người”. Trong số đó, nhân sâm giữ một vị trí đặc biệt, vừa là dược liệu quý hiếm, vừa là biểu tượng văn hóa – xã hội – chính trị.
Từ phương Đông cổ đại đến phương Tây hiện đại, sâm đã vượt ra khỏi phạm vi một loại cây thuốc để trở thành biểu tượng cho sức mạnh, trường thọ, và minh triết sống. Chương này sẽ làm sáng tỏ:
Vai trò của sâm trong y học cổ truyền.
Giá trị biểu tượng trong các nền văn hóa.
Hành trình giao thương toàn cầu.
Ảnh hưởng của sâm tới khoa học và kinh tế hiện đại.
2. Sâm trong y học cổ truyền phương Đông
2.1. Trung Hoa – Cội nguồn của “thần dược”
Từ hơn 5.000 năm trước, sách cổ Thần Nông Bản Thảo Kinh đã ghi nhận nhân sâm là thượng phẩm – loại thuốc có tác dụng nuôi dưỡng toàn diện, không độc hại, dùng lâu dài để kéo dài tuổi thọ.
Hoàng đế, giới quý tộc, và tầng lớp nho sĩ xem sâm là “kỳ dược” để bồi bổ nguyên khí, hồi phục cơ thể sau bệnh tật, và tăng cường sinh lực.
Trong triết lý y học Đông phương, nhân sâm được xem là “quân” trong bài thuốc, nghĩa là thành phần chủ đạo dẫn dắt và điều hòa các dược liệu khác.
2.2. Triều Tiên – Quốc bảo và niềm tự hào dân tộc
Hơn 1.500 năm qua, Hàn Quốc đã coi nhân sâm (đặc biệt là hồng sâm 6 năm tuổi) như tài sản quốc gia.
Nhân sâm gắn với lịch sử chính trị: nhiều hiệp ước ngoại giao, triều cống đã dùng nhân sâm như quà tặng cao quý.
Nghiên cứu hiện đại từ Hàn Quốc ngày nay đã chứng minh nhiều công dụng: tăng cường miễn dịch, cải thiện trí nhớ, hỗ trợ điều trị ung thư…
2.3. Nhật Bản & các nền văn minh Đông Á
Nhật Bản tiếp nhận nhân sâm từ Trung Hoa vào thế kỷ VIII, xem đây là “vị thuốc trường sinh” trong giới quý tộc.
Tại Việt Nam, các triều đại phong kiến ghi nhận nhiều dòng sâm bản địa (như sâm Ngọc Linh), được xem là “quốc bảo”.
Ở Mông Cổ, vùng Siberia, nhân sâm hoang dã từng được săn tìm như báu vật, nhiều khi đánh đổi bằng vàng hoặc ngọc quý.
3. Sâm trong văn hóa và tín ngưỡng
3.1. Biểu tượng của sinh lực và trường thọ
Đọc thêm

HNI 12/9: - B33. SÁCH TRẮNG : SÂM HOÀNG ĐẾ . TÁC GIẢ HENRY LE - LÊ ĐÌNH HẢI. CHƯƠNG 2
SÂM TRONG LỊCH SỬ NHÂN LOẠI
1. Mở đầu: Hành trình ngàn năm của một thảo dược vĩ đại
Trong suốt chiều dài lịch sử nhân loại, có những loài thảo dược được tôn vinh như “quà tặng của thiên nhiên cho sức khỏe con người”. Trong số đó, nhân sâm giữ một vị trí đặc biệt, vừa là dược liệu quý hiếm, vừa là biểu tượng văn hóa – xã hội – chính trị.
Từ phương Đông cổ đại đến phương Tây hiện đại, sâm đã vượt ra khỏi phạm vi một loại cây thuốc để trở thành biểu tượng cho sức mạnh, trường thọ, và minh triết sống. Chương này sẽ làm sáng tỏ:
Vai trò của sâm trong y học cổ truyền.
Giá trị biểu tượng trong các nền văn hóa.
Hành trình giao thương toàn cầu.
Ảnh hưởng của sâm tới khoa học và kinh tế hiện đại.
2. Sâm trong y học cổ truyền phương Đông
2.1. Trung Hoa – Cội nguồn của “thần dược”
Từ hơn 5.000 năm trước, sách cổ Thần Nông Bản Thảo Kinh đã ghi nhận nhân sâm là thượng phẩm – loại thuốc có tác dụng nuôi dưỡng toàn diện, không độc hại, dùng lâu dài để kéo dài tuổi thọ.
Hoàng đế, giới quý tộc, và tầng lớp nho sĩ xem sâm là “kỳ dược” để bồi bổ nguyên khí, hồi phục cơ thể sau bệnh tật, và tăng cường sinh lực.
Trong triết lý y học Đông phương, nhân sâm được xem là “quân” trong bài thuốc, nghĩa là thành phần chủ đạo dẫn dắt và điều hòa các dược liệu khác.
2.2. Triều Tiên – Quốc bảo và niềm tự hào dân tộc
Hơn 1.500 năm qua, Hàn Quốc đã coi nhân sâm (đặc biệt là hồng sâm 6 năm tuổi) như tài sản quốc gia.
Nhân sâm gắn với lịch sử chính trị: nhiều hiệp ước ngoại giao, triều cống đã dùng nhân sâm như quà tặng cao quý.
Nghiên cứu hiện đại từ Hàn Quốc ngày nay đã chứng minh nhiều công dụng: tăng cường miễn dịch, cải thiện trí nhớ, hỗ trợ điều trị ung thư…
2.3. Nhật Bản & các nền văn minh Đông Á
Nhật Bản tiếp nhận nhân sâm từ Trung Hoa vào thế kỷ VIII, xem đây là “vị thuốc trường sinh” trong giới quý tộc.
Tại Việt Nam, các triều đại phong kiến ghi nhận nhiều dòng sâm bản địa (như sâm Ngọc Linh), được xem là “quốc bảo”.
Ở Mông Cổ, vùng Siberia, nhân sâm hoang dã từng được săn tìm như báu vật, nhiều khi đánh đổi bằng vàng hoặc ngọc quý.
3. Sâm trong văn hóa và tín ngưỡng
3.1. Biểu tượng của sinh lực và trường thọ
Đọc thêm
Đọc thêm

HCOIN12/9. SÁCH TRẮNG : SÂM HOÀNG ĐẾ. TÁC GIẢ HENRY LE - LÊ ĐÌNH HẢI. Chương 3

HUYỀN THOẠI VỀ “VUA CỦA CÁC LOẠI SÂM”

---

1. Mở đầu: Danh xưng “Vua của các loại sâm”

Trong kho tàng dược liệu nhân loại, hiếm có loài cây nào được tôn vinh bằng nhiều mỹ từ như nhân sâm. Nhưng khi giới y học cổ truyền và hiện đại cùng nhau khẳng định một danh hiệu đặc biệt – “Vua của các loại sâm” – thì đó không còn là sự ngẫu hứng, mà là sự tổng hợp từ hàng ngàn năm kinh nghiệm, hàng trăm công trình khoa học, và vô số huyền thoại văn hóa.

Danh xưng ấy gợi nhắc một chân lý: nhân sâm không chỉ là thảo dược, mà là biểu tượng tối thượng cho sức mạnh, trí tuệ và trường thọ.

---

2. Gốc rễ của một huyền thoại

2.1. Hình dáng mang tính biểu tượng

Nhân sâm (Panax ginseng) có hình dạng đặc biệt, rễ chính thường chia nhánh giống hình dáng con người.

Trong văn hóa Á Đông, đây là dấu hiệu thiên nhiên gửi gắm: “loài cây này sinh ra để phục vụ con người, nuôi dưỡng toàn bộ thân thể và tinh thần”.

Từ “Panax” trong tiếng Hy Lạp nghĩa là “chữa được mọi bệnh”, vốn là gốc từ của chữ “panacea” (thuốc chữa bách bệnh).

2.2. Vị trí trong y thư cổ

Thần Nông Bản Thảo Kinh (Trung Hoa, khoảng 200 TCN) xếp nhân sâm vào nhóm “thượng phẩm” – loại thuốc bổ dưỡng không độc, có thể dùng lâu dài.

Các sách y học đời sau như Bản Thảo Cương Mục (Lý Thời Trân, thế kỷ XVI) mô tả nhân sâm là “bổ ngũ tạng, an tinh thần, định hồn phách, minh mục, ích trí”.

Trong Đông y, nhân sâm thường được đặt ở vị trí “quân” trong bài thuốc – vai trò chủ lực, giống như vị trí của một vị vua trong triều đình.

2.3. Truyền thuyết dân gian

Nhiều câu chuyện kể rằng nhân sâm hóa thân thành người để cứu dân lành khỏi bệnh dịch.

Có truyền thuyết cho rằng rễ nhân sâm hấp thụ “thiên khí – địa khí – nhân khí”, vì vậy mỗi củ sâm là một tinh hoa ngàn năm.

Ở Hàn Quốc, có vùng núi được gọi là “thánh địa của nhân sâm”, nơi chỉ những người có duyên mới tìm thấy được củ sâm hoang dã.

---

3. Các loại sâm trong thế giới tự nhiên

3.1. Nhân sâm châu Á (Panax ginseng)

Phân bố chủ yếu tại Hàn Quốc, Trung Quốc, vùng Viễn Đông Nga.

Được xem là nguyên mẫu của danh hiệu “Vua của các loại sâm”.

Hồng sâm 6 năm tuổi là dạng được đánh giá cao nhất về dược tính.

3.2. Sâm Mỹ (Panax quinquefolius)

HNI 12-9 - B41.
BÀI THƠ CHƯƠNG 20

MÙA HẠ NẮNG LỬA CHÓI CHANG,
SỨC NÓNG BÙNG CHÁY

, CHỨA CHAN SỨC NGƯỜI
Nhiệt huyết là lửa sáng ngời,
Nhưng khi bốc quá, dễ rồi cháy tan.

Người trẻ thường bước vội vàng,
Ôm nhiều dự định, ngỡ rằng vinh quang.
Sức nóng chẳng được chỉn chu,
Biến thành bão tố, cuốn trôi công trình.

HenryLe cũng một mình,
Từng mang ngọn lửa rực tình cháy cao.
Nhưng khi quá sức lao xao,
Đội ngũ rời rạc, dự án dở dang.

Sau bao thất bại muôn vàn,
Ông hiểu lửa phải vào khuôn, có rào.
Sức nóng chẳng thể buông sao,
Mà cần kiểm soát, đi vào kỷ cương.

Mặt trời vẫn sáng thiên đường,
Nhưng cây cỏ sống nhờ nguồn dưỡng nuôi.
Ngọn lửa sưởi ấm cho người,
Nhưng khi mất kiểm, cháy trôi cả nhà.

Bài học mùa hạ thiết tha:
Sức nóng hữu ích khi ta giữ gìn.
Kiểm soát ngọn lửa niềm tin,
Cho đời bền vững, cho mình lớn khôn.

Người khôn biết bước từng cơn,
Tiết chế sức mạnh, gói tròn kiên tâm.
Lửa vừa đủ, sáng âm thầm,
Mới là ngọn lửa trăm năm rạng ngời.
Đọc thêm

HNI 12/9: Bài hát Chương 12: Hệ phương trình và ứng dụng trong mô hình hóa
(Điệu: mạnh mẽ – truyền cảm hứng, phù hợp cho học tập và trình diễn trong lớp học)
[Điệp khúc]
Hệ phương trình – muôn ngả đường soi,
Mô hình hóa – mở lối tương lai,
Từ bài toán đời thường giản dị,
Đến khoa học vũ trụ bao la.
Giải phương trình, ta tìm chân lý,
Mỗi ẩn số là nhịp sống ngân vang,
Cùng học hỏi – trí tuệ sáng tạo,
Hệ phương trình dẫn bước ta đi!
[Khổ 1]
Một bài toán về hai dòng nước chảy,
Một bài ca về những chuyến tàu đi,
Gặp giao điểm, tìm nơi chân thực,
Ẩn số kia hé mở điều gì.
Từ kinh tế cho đến sinh học,
Từ kỹ thuật tới cả môi trường,
Mỗi phương trình như vòng tay rộng,
Kết nối người với cả thế gian.

[Điệp khúc]
Hệ phương trình – muôn ngả đường soi,
Mô hình hóa – mở lối tương lai,
Từ bài toán đời thường giản dị,
Đến khoa học vũ trụ bao la.
Giải phương trình, ta tìm chân lý,
Mỗi ẩn số là nhịp sống ngân vang,
Cùng học hỏi – trí tuệ sáng tạo,
Hệ phương trình dẫn bước ta đi!
[Khổ 2]
Một hệ số – mang bao bí ẩn,
Một phương trình – mở lối niềm tin,
Cùng đồng hành ta xây thế giới,
Để toán học sống mãi trong tim.
Những con số chẳng còn khô cứng,
Chúng hóa thành nhịp sống quanh ta,
Từ thành phố đến từng cánh đồng,
Mô hình hóa dẫn lối chan hòa.

[Điệp khúc nâng cao]
Hệ phương trình – ánh sáng diệu kỳ,
Mô hình hóa – cho trí tuệ bay,
Từ lớp học – vang xa khắp nẻo,
Thắp tương lai bằng toán hôm nay.
Giải phương trình – tìm đường hợp lý,
Như giải mã những bí ẩn đời,
Một thế giới hòa cùng phương pháp,
Nơi nhân loại cùng viết giấc mơ!

HNI 12-9
BÀI HÁT CHƯƠNG 20: Tên: “Giữ Lửa Trong Tim”

(5 phút – Pop Rock / Ballad, tempo 92 bpm)

[Đoạn 1]
Nắng mùa hạ rực cháy trên vai,
Nhiệt huyết tràn ngập trong tim ai.
Nhưng khi lửa bùng lên quá nhanh,
Chỉ còn lại tro tàn mong manh.

[Tiền điệp khúc]
Một lần ngã, một lần đau,
Cho ta biết lửa phải vào khung.

[Điệp khúc]
Giữ lửa trong tim, vừa đủ sáng soi,
Đừng để cuồng phong cuốn trôi niềm tin.
Giữ lửa trong tim, kỷ luật song hành,
Để sức nóng kia thành nguồn sống xanh.

[Đoạn 2]
HenryLe một thời đã qua,
Đốt quá nhiều lửa, kiệt sức bao la.
Ông học cách tiết chế ngọn nguồn,
Để từng bước chắc chắn, bền lâu.

[Tiền điệp khúc]
Mặt trời sáng, lửa còn nguyên,
Nhưng cần lối để dẫn đi hiền.

[Điệp khúc]
Giữ lửa trong tim, vừa đủ sáng soi,
Đừng để cuồng phong cuốn trôi niềm tin.
Giữ lửa trong tim, kỷ luật song hành,
Để sức nóng kia thành nguồn sống xanh.

[Bridge]
Lửa cháy mãi khi ta biết,
Cách điều khiển, giữ cho bền lâu.
Không quá ít, chẳng quá nhiều,
Lửa trở thành ánh sáng diệu kỳ.

[Điệp khúc cuối]
Giữ lửa trong tim, vừa đủ sáng soi,
Cho hạt giống kia vươn cao trời xanh.
Giữ lửa trong tim, mùa hạ dẫn đường,
Đến mùa thu, gặt mùa vàng son.

[Outro]
Sức nóng trong đời… khi được kiểm soát, sẽ thành vinh quang.

HNI 12/9 - bài hát chương 15 :cấp số cộng cấp số nhân
Bài hát: “Nhịp điệu dãy số”
Điệp khúc
Cộng thêm từng bước đi, ta thấy đời rộng dài,
Cấp số cộng ngân vang như nhịp tim mãi hoài.
Nhân lên từng ước mơ, bay cao cùng trời xanh,
Cấp số nhân dẫn lối, mở muôn ngàn tương lai.
Đoạn 1
Một, hai, ba… dãy số đi xa,
Khoảng cách d đều đặn, như khúc hát chan hòa.
Mỗi bước tiến thêm, một cung đường mới,
Dãy số cộng nhắc ta: kiên trì là sức sống đời.

Điệp khúc
Cộng thêm từng bước đi, ta thấy đời rộng dài,
Cấp số cộng ngân vang như nhịp tim mãi hoài.
Nhân lên từng ước mơ, bay cao cùng trời xanh,
Cấp số nhân dẫn lối, mở muôn ngàn tương lai.

Đoạn 2
Một, hai, bốn… rồi tám nhân lên,
Cấp số nhân kỳ diệu, như ánh sáng vươn lên.
Từ hạt mầm nhỏ, thành rừng xanh thẳm,
Nhân lên bao niềm tin, thế giới càng thêm rạng ngời.

Điệp khúc
Cộng thêm từng bước đi, ta thấy đời rộng dài,
Cấp số cộng ngân vang như nhịp tim mãi hoài.
Nhân lên từng ước mơ, bay cao cùng trời xanh,
Cấp số nhân dẫn lối, mở muôn ngàn tương lai.

Bridge
Cộng – là nhịp bước vững vàng,
Nhân – là cánh gió tung hoành.
Một bên gieo hy vọng từng ngày,
Một bên đưa ta đến trời mây.

Kết
Cấp số cộng dạy ta kiên nhẫn,
Cấp số nhân cho ta niềm tin.
Trong toán học, trong đời thường,
Dãy số ngân vang – bài ca bất tận!

HNI 12-9
BÀI THƠ CHƯƠNG 20

Mùa hạ nắng lửa chói chang,
Sức nóng bùng cháy, chứa chan sức người.
Nhiệt huyết là lửa sáng ngời,
Nhưng khi bốc quá, dễ rồi cháy tan.

Người trẻ thường bước vội vàng,
Ôm nhiều dự định, ngỡ rằng vinh quang.
Sức nóng chẳng được chỉn chu,
Biến thành bão tố, cuốn trôi công trình.

HenryLe cũng một mình,
Từng mang ngọn lửa rực tình cháy cao.
Nhưng khi quá sức lao xao,
Đội ngũ rời rạc, dự án dở dang.

Sau bao thất bại muôn vàn,
Ông hiểu lửa phải vào khuôn, có rào.
Sức nóng chẳng thể buông sao,
Mà cần kiểm soát, đi vào kỷ cương.

Mặt trời vẫn sáng thiên đường,
Nhưng cây cỏ sống nhờ nguồn dưỡng nuôi.
Ngọn lửa sưởi ấm cho người,
Nhưng khi mất kiểm, cháy trôi cả nhà.

Bài học mùa hạ thiết tha:
Sức nóng hữu ích khi ta giữ gìn.
Kiểm soát ngọn lửa niềm tin,
Cho đời bền vững, cho mình lớn khôn.

Người khôn biết bước từng cơn,
Tiết chế sức mạnh, gói tròn kiên tâm.
Lửa vừa đủ, sáng âm thầm,
Mới là ngọn lửa trăm năm rạng ngời.