HNI 13/9 - B33. 💥💥💥. 🌺 CHƯƠNG 25.: HÌNH KHÔNG GIAN: KHỐI ĐA DIỆN, HÌNH CẦU, HÌNH TRUn 1. MỞ ĐẦU: TỪ MẶT PHẲNG ĐẾN KHÔNG GIAN Khi chúng ta còn ở chương trước, các hình học phẳng như đường tròn, tam giác, tứ giác đã mở ra một thế giới đầy quy luật. Nhưng vũ trụ nơi con người sống không dừng lại ở mặt phẳng hai chiều. Vạn vật tồn tại trong không gian ba chiều – nơi độ dài, chiều rộng và chiều cao cùng nhau kiến tạo nên hình khối. Chính trong không gian này, toán học tìm thấy những biểu tượng hoàn hảo của cấu trúc: khối đa diện, hình cầu và hình trụ. Những khối hình không gian không chỉ là sản phẩm của tư duy toán học trừu tượng mà còn gắn bó mật thiết với thực tế: từ hạt bụi li ti mang dạng cầu, cột đá hình trụ trong kiến trúc, đến những khối đa diện phức tạp ẩn hiện trong cấu trúc tinh thể hay phân tử. Bởi vậy, nghiên cứu chúng không chỉ giúp ta rèn luyện tư duy hình học, mà còn mở rộng tầm nhìn về cách con người mô tả và điều khiển thế giới vật chất. 2. Khối đa diện – nền tảng của hình học không gian 2.1. Định nghĩa và bản chất Một khối đa diện là phần không gian được giới hạn bởi hữu hạn các đa giác phẳng. Mỗi đa giác tạo thành một mặt của khối, các cạnh của chúng là cạnh khối đa diện, còn điểm chung của các cạnh là đỉnh. Khối đa diện gợi cho ta cảm giác vững chắc, góc cạnh, rõ ràng. Nó như viên gạch nền tảng để xây nên những công trình vĩ đại của kiến trúc, như khối Rubik quen thuộc hay như tinh thể muối có dạng lập phương. 2.2. Các loại khối đa diện Có vô vàn khối đa diện, nhưng chúng thường được phân chia thành hai nhóm lớn: Khối đa diện đều: Mỗi mặt là một đa giác đều, các đỉnh “công bằng” như nhau. Nổi bật nhất là 5 khối Platon: tứ diện đều, lập phương, bát diện đều, mười hai mặt đều, hai mươi mặt đều. Đây là những hình khối mà triết gia Plato xem như “hạt giống” của vũ trụ – biểu tượng của lửa, đất, khí, nước và tinh thần. Khối đa diện lồi và lõm: Khi tất cả các mặt phình ra ngoài, ta có khối lồi; còn khi một số mặt bị thụt vào trong, hình thành những khối kỳ ảo, ta có

CÂU ĐỐ CHIỀU 13.9 Câu 1: Các cách đuổi và diệt sâu hiệu quả Sâu thường gây hại cho cây trồng, rau củ và hoa lá. Một số cách đuổi và diệt sâu hiệu quả gồm: 1. Nhặt bằng tay : Quan sát cây và bắt sâu trực tiếp, đặc biệt hiệu quả với sâu to như sâu xanh, sâu khoang. 2. Dùng bẫy đèn hoặc bẫy pheromone: Thu hút sâu trưởng thành (bướm) để ngăn chúng đẻ trứng. 3. Trồng xen canh – luân canh : Xen kẽ các loại cây có mùi xua đuổi sâu như sả, húng quế, tỏi… giúp giảm mật độ sâu. 4. Phun nước xà phòng loãng: Dung dịch này có thể làm sâu non và trứng sâu bị hủy. 5. Dùng chế phẩm sinh học: Như nấm xanh, nấm trắng, vi khuẩn Bacillus thuringiensis (BT) – an toàn và thân thiện môi trường. 6. Tận dụng thiên địch: Nuôi hoặc thu hút ong ký sinh, bọ rùa, nhện… để chúng tiêu diệt sâu. 7. Dùng thuốc trừ sâu sinh học hoặc hữu cơ: Ưu tiên loại có nguồn gốc tự nhiên, ít độc hại, tránh lạm dụng hóa chất. 8. Che phủ nilon, lưới : Ngăn sâu trưởng thành tiếp cận và đẻ trứng lên cây. Như vậy, kết hợp nhiều biện pháp tự nhiên và sinh học sẽ giúp vừa hiệu quả vừa bảo vệ môi trường. Câu 2: Chương 16 gợi ra một ý tưởng rất gần gũi và nhân văn: để trẻ em cùng người lớn tham gia làm ra sản phẩm – từ những chiếc bánh ngọt, ly nước mát hay món ăn đơn giản – rồi đem bán. Đây không chỉ là hoạt động kinh doanh nhỏ, mà còn là một bài học thực tiễn sâu sắc * Về phía trẻ: Các em được trải nghiệm niềm vui tự tay làm ra sản phẩm, học kỹ năng nấu nướng cơ bản, rèn tính kiên nhẫn, và quan trọng nhất là hiểu giá trị của lao động Khi bán được sản phẩm do mình làm ra, trẻ cảm nhận được sự tự hào và biết quý trọng công sức. * Về phía người lớn : Đây là cơ hội gắn kết với con cái, hướng dẫn các em cách làm việc nhóm, chia sẻ kinh nghiệm sống. Người lớn không chỉ là người hỗ trợ, mà còn là tấm gương trong việc làm ra giá trị thực. * Về phía xã hội: Ý tưởng này góp phần xây dựng văn hóa cộng đồng, khuyến khích trẻ khởi nghiệp từ nhỏ, gieo mầm tinh thần sáng tạo và tự lập.