HNI 12-9
BÀI THƠ CHƯƠNG 15 :
CẤP SỐ CỘNG - CẤP SỐ NHÂN

BÀI THƠ: KHÚC NHẠC CỦA DÃY SỐ

Trong trang vở trắng tinh khôi,
Dãy số hiện đến, nối đôi nhịp đều.
Cấp số cộng – bước chân theo,
Mỗi lần thêm nữa, nhịp đều tăng lên.
Như dòng sông chảy êm đềm,
Mỗi giọt bồi đắp, từng miền phù sa.
Cộng dần, cộng mãi, chan hòa,
Thành nhịp điệu sống, ngân xa vĩnh hằng.

Rồi khi gió nổi mênh mang,
Cấp số nhân đến – trùng trùng lớp lan.
Từ một hạt nhỏ, nảy tràn,
Hóa ngàn, hóa triệu, rỡ ràng trời cao.

Như mầm xanh vượt đất khô,
Nhân lên sự sống, chẳng lo cạn dần.
Cộng – nhân, hai nhịp song hành,
Là quy luật số, là thành công thôi.

Người học nhìn thấy trong đời,
Mỗi bước một cộng, mỗi lời một nhân.
Cấp số chẳng chỉ toán phần,
Mà còn nhắc nhở: lớn dần – lan xa.

HNI 12-9
Chương 16: Sai Lầm Dễ Mắc – Bốc Đồng, Kiêu Ngạo

1) Mùa hạ và cạm bẫy của ánh sáng

Mùa hạ mang đến ánh sáng chói chang và sức nóng dữ dội. Nó tượng trưng cho giai đoạn con người và doanh nghiệp đang ở đỉnh cao năng lượng, bùng nổ khát vọng. Nhưng chính lúc này cũng dễ nảy sinh những sai lầm nghiêm trọng: bốc đồng và kiêu ngạo.

Ánh sáng của thành công ban đầu giống như mặt trời giữa trưa: vừa làm cho cây cối quang hợp mạnh mẽ, vừa có thể thiêu cháy những mầm non yếu ớt. Nếu người trẻ và doanh nghiệp không tỉnh táo, ánh sáng ấy sẽ trở thành lưỡi dao hai lưỡi, biến động lực thành hủy diệt.

2) Bốc đồng – ngọn lửa cháy bùng rồi vụt tắt

Bốc đồng là hành động vội vàng, thiếu suy xét. Nó thường xuất hiện khi con người:

Quá tin vào sức trẻ và năng lượng bản thân.

Muốn thành công nhanh, bỏ qua những bước chuẩn bị cần thiết.

Đặt cảm xúc trên lý trí.

Trong đời người, bốc đồng có thể khiến một thanh niên bỏ học giữa chừng để chạy theo xu hướng ngắn hạn, hoặc đốt tiền vào trò may rủi. Trong doanh nghiệp, bốc đồng thể hiện ở việc mở rộng thị trường ồ ạt, chạy theo trào lưu mà không nghiên cứu kỹ, dẫn đến “chết non” ngay trong thời kỳ tăng trưởng.

Bốc đồng tạo ra những ngọn lửa rực rỡ, nhưng ngắn ngủi. Nó đốt cháy cả đam mê lẫn cơ hội.

3) Kiêu ngạo – chiếc mặt nạ của thành công

Nếu bốc đồng là sai lầm của kẻ mới bắt đầu, thì kiêu ngạo là cái bẫy của những kẻ đã nếm thành công đầu tiên.

Kiêu ngạo xuất hiện khi:

Con người quá tin rằng mình giỏi hơn người khác.

Doanh nghiệp tin rằng mình không thể thất bại.

Cái tôi lấn át tập thể, ý kiến người khác bị xem thường.

Kiêu ngạo khiến người ta mù quáng, không còn học hỏi, không lắng nghe, không điều chỉnh. Kiêu ngạo giống như căn bệnh trong thân thể tưởng chừng khỏe mạnh, âm thầm phá hủy từ bên trong.

4) Cái giá của bốc đồng và kiêu ngạo

Cá nhân: dễ vấp ngã, mất niềm tin của bạn bè, đồng nghiệp. Một lần bốc đồng có thể phá hỏng cả sự nghiệp; một lần kiêu ngạo có thể mất đi cơ hội quý giá.

Doanh nghiệp: có thể mất thị phần, mất uy tín, thậm chí phá sản. Nhiều công ty lớn từng “lẫy lừng” đã sụp đổ chỉ vì sự tự mãn và kiêu ngạo.

Xã hội: niềm tin của khách hàng và cộng đồng bị tổn thương, khó lấy lại.

5) HenryLe và bài học cay đắng

HenryLe từng kể: “Có giai đoạn, tôi nghĩ mình không thể thất bại. Các dự án ban đầu thành công quá nhanh khiến tôi tin rằng mình đã nắm mọi bí quyết. Tôi đầu tư ồ ạt, ký kết vội vàng. Kết quả: thua lỗ nặng, uy tín bị tổn hại. Chính cú ngã ấy đã dạy tôi bài học: thành công là khởi đầu của kiêu ngạo, và kiêu ngạo là khởi đầu của thất bại.”

Sau trải nghiệm đó, ông thay đổi cách sống: chậm lại, lắng nghe nhiều hơn, quyết định dựa trên phân tích thay vì cảm xúc. Từ đó, doanh nghiệp của ông trở nên bền vững hơn, không còn chạy theo hào nhoáng tức thời.

6) Làm sao để tránh bốc đồng và kiêu ngạo?

1. Giữ sự khiêm nhường: luôn tin rằng mình còn thiếu sót, còn cần học hỏi.

2. Lắng nghe: ý kiến của người đi trước, đồng nghiệp, khách hàng.

3. Kỷ luật bản thân: đặt ra quy trình ra quyết định, không vội vàng trong những quyết định lớn.

4. Nhìn xa hơn hiện tại: đừng chỉ thấy lợi ích trước mắt, hãy cân nhắc hậu quả lâu dài.

5. Tự kiểm điểm: sau mỗi thành công, dừng lại để tự hỏi: “Tôi đã làm đúng gì? Tôi cần sửa gì?”

SÁCH TRẮNG : SÂM HOÀNG ĐẾ. TÁC GIẢ HENRY LE - LÊ ĐÌNH HẢI. Chương 3

HUYỀN THOẠI VỀ “VUA CỦA CÁC LOẠI SÂM”


---

1. Mở đầu: Danh xưng “Vua của các loại sâm”

Trong kho tàng dược liệu nhân loại, hiếm có loài cây nào được tôn vinh bằng nhiều mỹ từ như nhân sâm. Nhưng khi giới y học cổ truyền và hiện đại cùng nhau khẳng định một danh hiệu đặc biệt – “Vua của các loại sâm” – thì đó không còn là sự ngẫu hứng, mà là sự tổng hợp từ hàng ngàn năm kinh nghiệm, hàng trăm công trình khoa học, và vô số huyền thoại văn hóa.

Danh xưng ấy gợi nhắc một chân lý: nhân sâm không chỉ là thảo dược, mà là biểu tượng tối thượng cho sức mạnh, trí tuệ và trường thọ.


---

2. Gốc rễ của một huyền thoại

2.1. Hình dáng mang tính biểu tượng

Nhân sâm (Panax ginseng) có hình dạng đặc biệt, rễ chính thường chia nhánh giống hình dáng con người.

Trong văn hóa Á Đông, đây là dấu hiệu thiên nhiên gửi gắm: “loài cây này sinh ra để phục vụ con người, nuôi dưỡng toàn bộ thân thể và tinh thần”.

Từ “Panax” trong tiếng Hy Lạp nghĩa là “chữa được mọi bệnh”, vốn là gốc từ của chữ “panacea” (thuốc chữa bách bệnh).


2.2. Vị trí trong y thư cổ

Thần Nông Bản Thảo Kinh (Trung Hoa, khoảng 200 TCN) xếp nhân sâm vào nhóm “thượng phẩm” – loại thuốc bổ dưỡng không độc, có thể dùng lâu dài.

Các sách y học đời sau như Bản Thảo Cương Mục (Lý Thời Trân, thế kỷ XVI) mô tả nhân sâm là “bổ ngũ tạng, an tinh thần, định hồn phách, minh mục, ích trí”.

Trong Đông y, nhân sâm thường được đặt ở vị trí “quân” trong bài thuốc – vai trò chủ lực, giống như vị trí của một vị vua trong triều đình.


2.3. Truyền thuyết dân gian

Nhiều câu chuyện kể rằng nhân sâm hóa thân thành người để cứu dân lành khỏi bệnh dịch.

Có truyền thuyết cho rằng rễ nhân sâm hấp thụ “thiên khí – địa khí – nhân khí”, vì vậy mỗi củ sâm là một tinh hoa ngàn năm.

Ở Hàn Quốc, có vùng núi được gọi là “thánh địa của nhân sâm”, nơi chỉ những người có duyên mới tìm thấy được củ sâm hoang dã.



---

3. Các loại sâm trong thế giới tự nhiên

3.1. Nhân sâm châu Á (Panax ginseng)

Phân bố chủ yếu tại Hàn Quốc, Trung Quốc, vùng Viễn Đông Nga.

Được xem là nguyên mẫu của danh hiệu “Vua của các loại sâm”.

Hồng sâm 6 năm tuổi là dạng được đánh giá cao nhất về dược tính.


3.2. Sâm Mỹ (Panax quinquefolius)

HNI 12-9
Chương 16: Sai Lầm Dễ Mắc – Bốc Đồng, Kiêu Ngạo

1) Mùa hạ và cạm bẫy của ánh sáng

Mùa hạ mang đến ánh sáng chói chang và sức nóng dữ dội. Nó tượng trưng cho giai đoạn con người và doanh nghiệp đang ở đỉnh cao năng lượng, bùng nổ khát vọng. Nhưng chính lúc này cũng dễ nảy sinh những sai lầm nghiêm trọng: bốc đồng và kiêu ngạo.

Ánh sáng của thành công ban đầu giống như mặt trời giữa trưa: vừa làm cho cây cối quang hợp mạnh mẽ, vừa có thể thiêu cháy những mầm non yếu ớt. Nếu người trẻ và doanh nghiệp không tỉnh táo, ánh sáng ấy sẽ trở thành lưỡi dao hai lưỡi, biến động lực thành hủy diệt.

2) Bốc đồng – ngọn lửa cháy bùng rồi vụt tắt

Bốc đồng là hành động vội vàng, thiếu suy xét. Nó thường xuất hiện khi con người:

Quá tin vào sức trẻ và năng lượng bản thân.

Muốn thành công nhanh, bỏ qua những bước chuẩn bị cần thiết.

Đặt cảm xúc trên lý trí.

Trong đời người, bốc đồng có thể khiến một thanh niên bỏ học giữa chừng để chạy theo xu hướng ngắn hạn, hoặc đốt tiền vào trò may rủi. Trong doanh nghiệp, bốc đồng thể hiện ở việc mở rộng thị trường ồ ạt, chạy theo trào lưu mà không nghiên cứu kỹ, dẫn đến “chết non” ngay trong thời kỳ tăng trưởng.

Bốc đồng tạo ra những ngọn lửa rực rỡ, nhưng ngắn ngủi. Nó đốt cháy cả đam mê lẫn cơ hội.

3) Kiêu ngạo – chiếc mặt nạ của thành công

Nếu bốc đồng là sai lầm của kẻ mới bắt đầu, thì kiêu ngạo là cái bẫy của những kẻ đã nếm thành công đầu tiên.

Kiêu ngạo xuất hiện khi:

Con người quá tin rằng mình giỏi hơn người khác.

Doanh nghiệp tin rằng mình không thể thất bại.

Cái tôi lấn át tập thể, ý kiến người khác bị xem thường.

Kiêu ngạo khiến người ta mù quáng, không còn học hỏi, không lắng nghe, không điều chỉnh. Kiêu ngạo giống như căn bệnh trong thân thể tưởng chừng khỏe mạnh, âm thầm phá hủy từ bên trong.

4) Cái giá của bốc đồng và kiêu ngạo

Cá nhân: dễ vấp ngã, mất niềm tin của bạn bè, đồng nghiệp. Một lần bốc đồng có thể phá hỏng cả sự nghiệp; một lần kiêu ngạo có thể mất đi cơ hội quý giá.

Doanh nghiệp: có thể mất thị phần, mất uy tín, thậm chí phá sản. Nhiều công ty lớn từng “lẫy lừng” đã sụp đổ chỉ vì sự tự mãn và kiêu ngạo.

Xã hội: niềm tin của khách hàng và cộng đồng bị tổn thương, khó lấy lại.

5) HenryLe và bài học cay đắng

HenryLe từng kể: “Có giai đoạn, tôi nghĩ mình không thể thất bại. Các dự án ban đầu thành công quá nhanh khiến tôi tin rằng mình đã nắm mọi bí quyết. Tôi đầu tư ồ ạt, ký kết vội vàng. Kết quả: thua lỗ nặng, uy tín bị tổn hại. Chính cú ngã ấy đã dạy tôi bài học: thành công là khởi đầu của kiêu ngạo, và kiêu ngạo là khởi đầu của thất bại.”

Sau trải nghiệm đó, ông thay đổi cách sống: chậm lại, lắng nghe nhiều hơn, quyết định dựa trên phân tích thay vì cảm xúc. Từ đó, doanh nghiệp của ông trở nên bền vững hơn, không còn chạy theo hào nhoáng tức thời.

6) Làm sao để tránh bốc đồng và kiêu ngạo?

1. Giữ sự khiêm nhường: luôn tin rằng mình còn thiếu sót, còn cần học hỏi.

2. Lắng nghe: ý kiến của người đi trước, đồng nghiệp, khách hàng.

3. Kỷ luật bản thân: đặt ra quy trình ra quyết định, không vội vàng trong những quyết định lớn.

4. Nhìn xa hơn hiện tại: đừng chỉ thấy lợi ích trước mắt, hãy cân nhắc hậu quả lâu dài.

5. Tự kiểm điểm: sau mỗi thành công, dừng lại để tự hỏi: “Tôi đã làm đúng gì? Tôi cần sửa gì?”

Đọc thêm

HNI 12/9:
BÀI THƠ CHƯƠNG 13: Doanh Nghiệp Trong Giai Đoạn Tăng Trưởng
Doanh nghiệp như lúa ngoài đồng,
Qua mùa xuân mới, sang mùa hạ trong.
Khách hàng tìm đến thủy chung,
Mua rồi lại đến, tình nồng chẳng phai.

Doanh thu chẳng đến một ngày,
Tích từng hạt nhỏ, sớm mai trổ bông.
Đội ngũ từ nhỏ thành đông,
Cần thêm kỷ luật, chữ đồng vững bền.

Tầm nhìn sáng tựa sao trên,
Chỉ đường lối đúng, vượt miền gió giông.
Cạnh tranh khốc liệt ngoài sông,
Rèn gan, luyện thép, giữ lòng kiên trung.

Nếu ham lợi ngắn mịt mùng,
Sớm muộn gì cũng vỡ tung cánh buồm.
Quên đi xây rễ cho thâm,
Thì cây sẽ gãy, giữa tầm nắng chang.

HenryLe chọn bước thênh thang,
Ngừng bao dự án để sang bền lòng.
Chậm thôi nhưng bước an toàn,
Đến khi mùa gặt, vàng chan ánh trời.

Doanh nghiệp muốn được muôn đời,
Phải gieo chữ tín, làm nơi dựng nền.
Khách hàng gắn bó vững bền,
Nhờ vào trung thực, chẳng quên hẹn thề.

Mùa hạ lửa cháy tràn trề,
Ai khôn biết giữ, mới về mùa thu.
Tăng nhanh chẳng phải điều ưu,
Tăng bền, tăng đúng mới là mùa sang.

HNI 12-9
Chương 17: Câu Chuyện HenryLe – Bươn Chải Giữa Thương Trường Khắc Nghiệt

1) Bước chân vào thương trường

Không có con đường nào trải đầy hoa hồng cho những ai khởi nghiệp. Với HenryLe, tuổi trẻ không chỉ là nhiệt huyết mà còn là những tháng ngày bươn chải giữa thương trường khắc nghiệt, nơi mỗi quyết định đều có thể đưa đến cơ hội hoặc hố sâu thất bại.

Ông từng chia sẻ rằng, khi còn rất trẻ, ông đã tin rằng chỉ cần có đam mê và tinh thần liều lĩnh là đủ để thành công. Nhưng chỉ vài năm sau, thương trường đã dạy ông rằng: đam mê chỉ là khởi đầu, còn kiên trì, kỷ luật và trí tuệ mới là điều giữ doanh nghiệp tồn tại.

2) Những ngày đầu gian khó

Thời kỳ đầu, HenryLe không có vốn lớn, không có hậu thuẫn gia đình hay những mối quan hệ sẵn có. Ông bắt đầu từ những dự án nhỏ, mang tính thử nghiệm nhiều hơn là chắc chắn.

Có lần ông phải tự gõ cửa từng khách hàng để thuyết phục họ dùng sản phẩm.

Có khi, chỉ vì một sai lầm nhỏ trong quản lý dòng tiền, công ty rơi vào cảnh thiếu vốn lưu động, phải vay mượn khắp nơi.

Thậm chí, đã có giai đoạn nhân viên bỏ việc gần hết, chỉ còn lại vài người gắn bó.

Đó là lúc ông hiểu ra rằng, thương trường không phải nơi dành cho những ai mộng mơ, mà là chiến trường của ý chí và bản lĩnh.

3) Thất bại – người thầy nghiêm khắc

Trong một dự án lớn đầu tiên, HenryLe đã mắc sai lầm khi mở rộng quá nhanh, thiếu nghiên cứu kỹ thị trường. Ông nhập hàng nhiều, mở thêm chi nhánh, nhưng khách hàng không đón nhận như kỳ vọng. Hệ quả: thua lỗ nặng, nợ chồng chất.

Có người bảo ông nên bỏ cuộc. Nhưng HenryLe lại coi thất bại ấy là học phí cần thiết. Ông ngồi lại, phân tích từng sai lầm:

Không khảo sát nhu cầu thực tế.

Không quản trị tài chính chặt chẽ.

Quá tự tin vào khả năng dự đoán của bản thân.

Sau đó, ông thay đổi hoàn toàn cách làm: mỗi quyết định mở rộng đều dựa trên dữ liệu, từng bước kiểm chứng, không còn vội vàng như trước.

4) Cạnh tranh và mưu lược

Thương trường không chỉ có khó khăn từ bên trong, mà còn đầy thách thức từ bên ngoài. Nhiều lần HenryLe phải đối diện với đối thủ mạnh hơn, có nhiều vốn hơn, thậm chí có khi họ dùng cả những “chiêu” không chính đáng để triệt hạ.

Thay vì lao vào cuộc chiến phá giá, ông chọn cách khác biệt hóa sản phẩm và dịch vụ. Ông tập trung vào chất lượng, sự tận tâm, và xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Chính nhờ đó, nhiều khách hàng ở lại với ông dù giá cả không rẻ hơn đối thủ.

5) Sự kiên cường của người thủ lĩnh

Có giai đoạn, khủng hoảng kinh tế khiến công ty HenryLe gần như đứng bên bờ vực phá sản. Tiền mặt cạn kiệt, đơn hàng giảm, nợ nần dồn lại. Nhiều nhân sự chủ chốt rời bỏ công ty.

Nhưng HenryLe không để mình gục ngã. Ông trực tiếp đứng ra động viên những người ở lại, cùng họ làm việc ngày đêm để duy trì hoạt động. Ông cắt giảm chi phí, thương lượng với đối tác, và quan trọng nhất là giữ được tinh thần chiến đấu.

Ông từng nói: “Là thủ lĩnh, nếu tôi gục ngã, cả đội sẽ tan rã. Tôi không được phép yếu đuối.”

6) Bài học rút ra từ thương trường khắc nghiệt

Từ hành trình của HenryLe, ta có thể rút ra nhiều bài học quý giá:

1. Thất bại là phần tất yếu: không ai thành công mà không vấp ngã. Quan trọng là học được gì sau mỗi lần ngã.

2. Không bốc đồng trong quyết định: mọi kế hoạch cần được thử nghiệm, phân tích, và có kịch bản dự phòng.

3. Cạnh tranh bằng giá trị thật: thay vì chạy theo cuộc chiến ngắn hạn, hãy tập trung vào giá trị bền vững.

4. Người thủ lĩnh phải kiên cường: đội ngũ nhìn vào tinh thần của lãnh đạo để giữ vững niềm tin.

5. Khủng hoảng là cơ hội: nếu vượt qua, doanh nghiệp sẽ trưởng thành, rèn được sức chịu đựng và tầm nhìn dài hạn.